10 loại ác-nghiệp ở trong tâm nào?
Nương nhờ nơi môn nào?
* 10 loại ác-nghiệp đó là tác-ý tâm-sở đồng sinh với 12 ác-tâm đó là: 8 tham-tâm + 2 sân-tâm + 2 si-tâm.
*10 loại ác-nghiệp được tạo do nương nhờ nơi 3 môn:
* Thân-môn: ác-nghiệp được tạo do nương nhờ nơi thân-môn, tạo 3 loại ác-nghiệp.
- Ác-nghiệp sát-sinh
- Ác-nghiệp trộm-cắp
- Ác-nghiệp tà-dâm
3 loại ác-nghiệp này được tạo phần nhiều do nương nhờ nơi thân-môn, do đó gọi là thân ác-nghiệp hoặc thân hành-ác.
* Khẩu-môn: ác-nghiệp được tạo do nương nhờ nơi khẩu-môn, tạo 4 loại ác-nghiệp.
- Ác-nghiệp nói dối.
- Ác-nghiệp nói lời chia rẽ.
- Ác-nghiệp nói lời thô tục.
- Ác-nghiệp nói lời vô ích
4 loại ác-nghiệp này được tạo phần nhiều do nương nhờ nơi khẩu-môn, do đó gọi là khẩu ác-nghiệp hoặc khẩu hành-ác.
* Ý-môn: ác-nghiệp được tạo do nương nhờ nơi ý-môn, tạo 3 loại ác-nghiệp.
- Ác-nghiệp tham lam của cải, tài sản người khác
- Ác-nghiệp thù hận người khác
- Ác-nghiệp tà-kiến thấy sai chấp lầm
3 loại ác-nghiệp này được tạo phần nhiều do nương nhờ nơi ý-môn, do đó gọi là ý ác-nghiệp hoặc ý hành-ác.
30 loại ác-nghiệp tính theo 3 thời kỳ tác-ý ác-tâm
10 loại ác-nghiệp này nếu tính theo 3 thời kỳ tác-ý ác-tâm thì có 30 loại ác-nghiệp như sau:
- Pubbacetanā: Tác-ý ác-tâm phát sinh trước khi tạo 10 ác-nghiệp.
- Muñcacetanā: Tác-ý ác-tâm phát sinh trong đang khi tạo 10 ác-nghiệp.
- Aparacetanā: Tác-ý ác-tâm phát sinh sau khi đã tạo 10 ác-nghiệp.
Như vậy, 10 loại ác-nghiệp nhân với 3 thời kỳ tác-ý ác-tâm thành 30 loại ác-nghiệp.
40 loại ác-nghiệp tính theo 4 hạng người
10 loại ác-nghiệp này tính theo 4 hạng người thì có 40 loại ác-nghiệp như sau:
- Sāhatthikaduccarita: Tự mình tạo 10 ác-nghiệp.
- Āṇattikaduccarita: Sai khiến người tạo 10 ác-nghiệp.
- Vaṇṇabhāsanaduccarita: Tán dương ca tụng người tạo 10 ác-nghiệp.
- Samanuññāduccarita: Tâm hài lòng hoan hỷ trong 10 ác-nghiệp.
Ví dụ: Tạo ác-nghiệp sát-sinh
1- Người tự mình sát hại chúng-sinh.
2- Sai khiến, ra lệnh người khác sát hại chúng-sinh.
3- Người tán dương ca tụng người sát hại chúng-sinh.
4- Người tự mình không sát hại chúng-sinh, không sai khiến người khác sát hại chúng-sinh, cũng không nói lời tán dương ca tụng người khác sát hại chúng-sinh, mà lại phát sinh ác-tâm hoan hỷ khi thấy, nghe người khác sát hại chúng-sinh.
Nếu chúng-sinh ấy bị sát hại do tự mình sát hại chúng-sinh ấy, hoặc sai khiến, ra lệnh người khác sát hại chết chúng-sinh ấy, hoặc người tán dương ca tụng người giết hại chúng-sinh ấy, cả 3 hạng người này đã tạo ác-nghiệp sát-sinh hội đủ 5 chi-pháp. Còn hạng người nào phát sinh ác-tâm hoan hỷ khi thấy, nghe người khác sát hại chúng-sinh ấy, người ấy cũng đã tạo ác-nghiệp sát-sinh không hội đủ chi-pháp.
Cũng tương tự như ác-nghiệp sát-sinh, các ác-nghiệp khác còn lại cũng nên hiểu như vậy.
Như vậy, 10 loại ác-nghiệp nhân với 4 hạng người thành 40 loại ác-nghiệp.
Quả của thân hành ác (kāyaduccarita) và khẩu hành ác (vacīduccarita)
Trong kinh Duccaritavipākasutta Đức-Phật thuyết dạy về quả của thân-hành-ác và quả của khẩu-hành-ác như sau:
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp sát-sinh, thường sát-sinh, sát-sinh nhiều. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp sát-sinh ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc-sinh, trong loài ngạ-quỷ.
Nếu ác-nghiệp sát-sinh nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người, thì người ấy sẽ là người chết yểu.
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp trộm-cắp, thường trộm-cắp, trộm-cắp nhiều. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp trộm-cắp ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc-sinh, trong loài ngạ-quỷ.
Nếu ác-nghiệp trộm-cắp nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người, thì người ấy sẽ là người có của cải, tải sản bị khánh kiệt, nghèo khổ thiếu thốn.
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp tà-dâm, thường tà-dâm, tà-dâm nhiều. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp tà-dâm ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc-sinh, trong loài ngạ- quỷ.
Nếu ác-nghiệp tà-dâm nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người, thì người ấy sẽ là người có nhiều người thù, có nhiều người oan trái.
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp nói dối, thường hay nói dối, nói dối nhiều lần. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp nói dối ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc-sinh, trong loài ngạ-quỷ.
Nếu ác-nghiệp nói dối nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người thì người ấy sẽ là người thường bị vu oan giá họa với những điều không có thật.
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp nói lời chia rẽ, thường hay nói lời chia rẽ, nói lời chia rẽ nhiều lần. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp nói lời chia rẽ ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc- sinh, trong loài ngạ-quỷ.
Nếu ác-nghiệp nói lời chia rẽ nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người thì người ấy sẽ là người thường bị bạn bè xa lánh.
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp nói lời thô tục (chửi rủa, mắng nhiếc), thường hay nói lời thô tục, nói lời thô tục nhiều lần. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp nói lời thô tục ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc-sinh, trong loài ngạ-quỷ.
Nếu ác-nghiệp nói lời thô tục (chửi rủa, mắng nhiếc) nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người thì người ấy sẽ là người thường nghe những lời nói cay độc.
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp nói lời vô ích, thường hay nói lời vô ích, nói lời vô ích nhiều lần. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp nói lời vô ích ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc-sinh, trong loài ngạ-quỷ.
Nếu ác-nghiệp nói lời vô ích nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người thì người ấy sẽ là người nói điều gì cũng không ai tin tưởng, thường bị chống đối.
– Này chư tỳ-khưu! Người nào đã tạo ác-nghiệp uống rượu và các chất say, thường hay uống rượu và các chất say, uống rượu và các chất say nhiều lần. Người ấy sau khi chết, ác-nghiệp uống rượu và các chất say ấy cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, trong loài súc-sinh, trong loài ngạ-quỷ.
Nếu ác-nghiệp uống rượu và các chất say nhẹ không có khả năng cho quả tái-sinh kiếp sau (trong cõi ác-giới), mà do nhờ đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người thì người ấy sẽ là người điên cuồng loạn trí.
(Xong bài kinh Duccaritavipākasutta)
1 Aṅguttaranikāya, Aṭṭhakanipāta, kinh Duccaritavipākasutta.