Chư Phạm-thiên còn là hạng phàm-nhân (chưa phải là bậc Thánh-nhân) sinh trong cõi trời sắc-giới hoặc cõi trời vô-sắc-giới nào, có tuổi thọ sống lâu bao nhiêu đi nữa, đến khi hết tuổi thọ tại cõi trời ấy, đều phải chết, rồi tái sinh kiếp sau trong cõi khác tùy theo thiện-nghiệp cho quả tái sinh kiếp sau.
* Trong cõi trời sắc-giới, nếu vị phạm-thiên nào không chỉ hưởng sự an-lạc trong cõi trời ấy, mà còn tiếp tục thực hành pháp-hành-thiền-định, dẫn đến chứng đắc bậc thiền nào thấp hơn, hoặc ngang bằng, hoặc cao hơn thì vị phạm-thiên ấy sau khi chết, chắc chắn bậc thiền ấy sẽ cho quả tái sinh kiếp-kế-tiếp trong cõi trời sắc-giới hoặc cõi trời vô-sắc-giới tương xứng với quả của bậc thiền ấy như sau:
* Nếu vị phạm-thiên nào chứng đắc bậc thiền sắc-giới-thiện-tâm nào thấp hơn thì vị phạm-thiên ấy sau khi chết, bậc thiền sắc-giới-thiện-nghiệp thấp ấy cho quả là bậc thiền sắc-giới-quả-tâm thấp ấy gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái sinh kiếp sau trong cõi trời sắc-giới thấp hơn, tương xứng với quả của bậc thiền sắc-giới thấp ấy.
* Nếu vị phạm-thiên nào chứng đắc bậc thiền sắc-giới-thiện-tâm ngang bằng với bậc thiền cũ thì vị phạm-thiên ấy sau khi chết, chắc chắn bậc thiền sắc-giới thiện-nghiệp ngang bằng ấy cho quả là bậc thiền sắc-giới quả-tâm ngang bằng ấy gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái sinh kiếp sau trở lại trong cõi trời sắc-giới ấy.
* Nếu vị phạm-thiên nào chứng đắc bậc thiền sắc-giới-thiện-tâm nào cao hơn thì vị phạm-thiên ấy sau khi chết, chắc chắn bậc thiền sắc-giới-thiện-nghiệp cao ấy cho quả là bậc thiền sắc-giới-quả-tâm cao ấy gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái sinh kiếp sau trong cõi trời sắc-giới cao hơn, tương xứng với quả của bậc thiền sắc-giới cao ấy.
* Nếu vị phạm-thiên nào không chứng đắc bậc thiền sắc-giới thiện-tâm nào thì sau khi chết, dục-giới đại- thiện-nghiệp của kiếp trước cho quả tái sinh kiếp sau xuống cõi thiện-dục-giới là cõi người hoặc 1 trong 6 cõi trời dục-giới.
*Trong cõi trời sắc-giới Vô-tưởng-thiên, khi vị phạm-thiên hết tuổi thọ 500 đại-kiếp trái đất, chết tại cõi trời ấy, dục-giới đại-thiện-nghiệp từ kiếp thứ 3[1] trở lui về trước sẽ cho quả tái sinh kiếp sau trong cõi thiện-dục-giới, sinh làm người hoặc sinh làm chư-thiên trong cõi dục-giới.
* Trong cõi trời vô-sắc-giới, nếu vị phạm-thiên nào không chỉ hưởng sự an-lạc trong cõi trời ấy, mà còn tiếp tục thực-hành pháp-hành-thiền-định, dẫn đến chứng đắc bậc thiền vô-sắc-giới ngang bằng, hoặc cao hơn bậc thiền cũ, mà không thể chứng đắc bậc thiền vô-sắc-giới thấp hơn bậc thiền cũ, bởi vì không có đối-tượng-thiền-định, thì vị phạm-thiên ấy sau khi chết, chắc chắn bậc thiền vô-sắc-giới-thiện-nghiệp ngang bằng ấy sẽ cho quả là bậc thiền vô-sắc-giới-quả-tâm ngang bằng ấy gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái sinh kiếp sau trở lại trong cõi trời vô-sắc-giới ấy.
* Nếu vị phạm-thiên nào chứng đắc bậc thiền vô-sắc-giới-thiện-tâm cao hơn bậc thiền cũ thì vị phạm-thiên ấy sau khi chết, chắc chắn bậc thiền vô-sắc-giới-thiện-nghiệp cao hơn ấy sẽ cho quả là bậc thiền vô-sắc-giới-quả-tâm cao hơn ấy gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái sinh kiếp sau trong cõi trời vô-sắc-giới cao hơn, tương xứng với quả của bậc thiền vô-sắc-giới cao ấy.
* Trong cõi trời vô-sắc-giới Phi-tưởng-phi-phi-tưởng-xứ-thiên tột đỉnh, vị phạm-thiên ấy chỉ có thể chứng đắc bậc thiền vô-sắc-giới-thiện-tâm ngang bằng với bậc thiền cũ là bậc thiền phi-tưởng-phi-phi-tưởng-xứ-thiện-tâm mà thôi, không thể chứng đắc bậc thiền vô-sắc-giới bậc thấp, bởi vì không có đối-tượng.
Khi vị phạm-thiên ấy hết tuổi thọ lâu dài suốt 84.000 đại-kiếp trái đất, sau khi chết, chắc chắn bậc thiền phi-tưởng-phi-phi-tưởng-xứ-thiện-nghiệp cho quả là bậc thiền phi-tưởng-phi-phi-tưởng-xứ-quả-tâm gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhicitta) làm phận sự tái sinh kiếp sau trở lại cõi trời vô-sắc-giới cũ Phi-tưởng-phi-phi-tưởng-xứ-thiên ấy.
* Nếu vị phạm-thiên ấy không chứng đắc lại bậc thiền phi-tưởng-phi-phi-tưởng-xứ-thiện-tâm cũ thì sau khi chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp của kiếp trước cho quả tái sinh kiếp sau xuống cõi thiện-dục-giới, sinh làm người trong cõi người hoặc sinh làm chư-thiên trong cõi trời dục-giới.
Như vậy, mỗi chúng-sinh là phàm-nhân vẫn còn luẩn quẩn quanh vòng-tử-sinh-luân-hồi trong 3 giới 4 loài.
* Dù cõi thấp tột cùng trong cõi đại-địa-ngục Avīci, chịu quả khổ của ác-nghiệp, bị thiêu đốt không ngừng trong suốt thời gian lâu dài không sao kể được, cũng đến lúc mãn quả của ác-nghiệp, thoát ra khỏi cõi đại-địa-ngục Avīci, rồi tái sinh kiếp sau nơi cõi khác tuỳ theo quả nghiệp của họ.
* Dù cõi cao tột đỉnh trong cõi trời vô-sắc-giới Phi-tưởng-phi-phi-tưởng-thiên hưởng quả an-lạc trong suốt thời gian 84.000 đại kiếp trái đất, cũng đến lúc hết tuổi thọ, rồi cũng phải tái sinh kiếp sau xuống cõi dục-giới.
Cho nên, *đối với tất cả chúng-sinh còn là hạng phàm-nhân chưa phải là bậc Thánh-nhân, vẫn còn luẩn quẩn trong vòng tử sinh luân hồi trong 3 giới 4 loài từ vô thuỷ đến vô chung.
Cho nên, trong tam-giới gồm có 31 cõi chỉ là nơi tạm-trú của tất cả chúng-sinh mà thôi, chắc chắn không có cõi nào gọi là nơi thường-trú của chúng-sinh nào cả.
Như vậy, nếu hành-giả nào thực-hành pháp-hành thiền-định, có khả năng chứng đắc 5 bậc thiền sắc-giới-thiện-tâm và 4 bậc thiền vô-sắc-giới-thiện-tâm, hành-giả ấy sau khi chết, chắc chắn chỉ có bậc thiền thiện-nghiệp nào cao nhất có quyền ưu tiên, có cơ-hội ưu tiên cho quả là bậc thiền quả-tâm ấy gọi là tái-sinh-tâm (paṭisandhi-citta) làm phận sự tái sinh kiếp-kế-tiếp trong cõi trời sắc-giới hoặc cõi trời vô-sắc-giới tương xứng với bậc thiền quả-tâm ấy. Các thiền thiện-nghiệp bậc thấp đều trở thành vô-hiệu-quả-nghiệp, không có cho quả được nữa.
Vị phạm-thiên còn là hạng phàm-nhân hưởng quả an-lạc suốt thời gian lâu dài trong cõi trời ấy, cho đến lúc hết tuổi thọ tại cõi trời ấy, rồi cũng phải tái sinh kiếp sau trong cõi khác, quanh quẩn trong vòng tử sinh luân hồi trong 3 giới 4 loài.
* Đối với các bậc Thánh-nhân tuy cũng trải qua vòng tử sinh luân hồi trong 3 giới 4 loài từ vô thuỷ, nhưng hữu chung, chắc chắn sẽ trở thành bậc Thánh-A-ra-hán, rồi sẽ tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong 3 giới 4 loài.
Vậy, muốn giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong 3 giới 4 loài, hành-giả cần phải thực-hành pháp-hành-thiền-tuệ dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả và Niết-bàn, diệt-đoạn-tuyệt được mọi tham-ái, mọi phiền-não, trở thành bậc Thánh-A-ra-hán sẽ tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong 3 giới 4 loài, mới hoàn toàn giải thoát khổ thật sự.
[1] Kiếp-hiện-tại là phạm-thiên chỉ có thân mà không có tâm nên không tạo nghiệp (kể như kiếp thứ nhất)
– Tiền-kiếp (kể như kiếp thứ nhì) chứng đắc đệ tứ thiền sắc-giới đã cho quả tái-sinh kiếp sau trên cõi trời sắc-giới Vô-tưởng-thiên rồi.
– Tiền-kiếp (kể như kiếp thứ 3 trở về trước) nếu có dục-giới đại-thiện-nghiệp nào cho quả thì tái-sinh kiếp sau trong cõi thiện-dục-giới.