2- Ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng
* Ngũ-giới là thường-giới (niccasīla) đối với tất cả mọi người tại-gia ở trong đời gồm có các hạng người phàm-nhân và bậc Thánh Nhập-lưu, bậc Thánh Nhất-lai sống tại-gia có vợ hoặc có chồng.
* Ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng đối với cận-sự-nam, cận-sự-nữ là bậc Thánh Bất-lai sống tại-gia không có vợ hoặc không có chồng, bởi vì bậc Thánh Bất-lai đã diệt tận được tâm tham-ái trong cõi dục-giới rồi, không còn ham muốn trong ngũ-dục nữa, tuyệt đối hoàn toàn tránh xa sự hành-dâm trong kiếp hiện-tại và những kiếp vị-lai nữa.
* Nếu cận-sự-nam, cận-sự-nữ trước khi trở thành bậc Thánh Bất-lai đã có vợ hoặc có chồng rồi thì sau khi trở thành bậc Thánh Bất-lai, chắc chắn không còn quan hệ tình-dục với người vợ cũ hoặc chồng cũ của mình nữa, bởi vì bậc Thánh Bất-lai đã diệt tận được tâm tham-ái trong cõi dục-giới rồi.
Cho nên, bậc Thánh Bất-lai tuyệt đối vĩnh viễn tránh xa hành-dâm đến trọn kiếp hiện-tại và những kiếp vị-lai.
Vì vậy, bậc Thánh Bất-lai sống tại-gia thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng đến trọn kiếp.
Nghi thức thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng
Nghi thức thọ phép quy-y Tam-bảo và ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng, phần nhiều giống như nghi thức thọ phép quy-y Tam-bảo và ngũ-giới là thường giới, chỉ có khác nhau về điều-giới thứ ba mà thôi.
Người cận-sự-nam, cận-sự-nữ là bậc Thánh Bất-lai, hoặc cận-sự-nam, cận-sự-nữ sống độc thân đảnh lễ Ngài Trưởng-lão xong, tiếp theo hành nghi lễ tuần tự như sau:
* Đảnh Lễ Đức-Thế-Tôn
* Lễ sám hối Tam-bảo
– Lễ sám hối Đức-Phật-bảo
Uttamaṅgena vande’haṃ, pādapaṃsuṃ varuttamaṃ.
Buddhe yo khalito doso, buddho khamatu taṃ mama.
Con hết lòng thành kính cúi đầu đảnh lễ,
Bụi trần dưới bàn chân cao thượng Đức-Phật.
Lỗi lầm nào con đã phạm đến Phật-bảo,
Cúi xin Phật-bảo xá tội ấy cho con. (đảnh lễ một lạy)
– Lễ sám hối Đức-Pháp-bảo
Uttamaṅgena vande’haṃ, dhammañca duvidhaṃ varaṃ.
Dhamme yo khalito doso, dhammo khamatu taṃ mama.
Con hết lòng thành kính cúi đầu đảnh lễ,
Hai hạng Pháp-bảo: pháp-học và pháp-hành.
Lỗi lầm nào con đã phạm đến Pháp-bảo,
Cúi xin Pháp-bảo xá tội ấy cho con. (đảnh lễ một lạy)
– Lễ sám hối Đức-Tăng-bảo
Uttamaṅgena vande’haṃ, saṃghañca duvidhuttamaṃ.
Saṃghe yo khalito doso, saṃgho khamatu taṃ mama.
Con hết lòng thành kính cúi đầu đảnh lễ,
Hai bậc Tăng-bảo: Thánh-Tăng và phàm-Tăng.
Lỗi lầm nào con đã phạm đến Tăng-bảo,
Cúi xin Tăng-bảo xá tội ấy cho con. (đảnh lễ một lạy)
* Bài kệ cầu nguyện
Iminā puññakammena, sabbe bhayā vinassantu.
Nibbānaṃ adhigantuṃ hi, sabbadukkhā pamuccāmi.
Do nhờ năng lực thiện-tâm sám hối này,
Cầu xin mọi tai-hại hãy đều tiêu diệt.
Mong chứng đắc Thánh-đạo, Thánh-quả, Niết-bàn,
Cầu mong giải thoát mọi cảnh khổ tái-sinh.
Xin thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng
Ahaṃ(1) Bhante, tisaraṇena saha pañca komāra-brahmacariyasīlaṃ(2) dhammaṃ yācāmi(3), anuggahaṃ katvā, sīlaṃ detha me.(4) Bhante.
Dutiyampi, ahaṃ Bhante, tisaraṇena saha pañca komārabrahmacariyasīlaṃ dhammaṃ yācāmi, anuggahaṃ katvā, sīlaṃ detha me, Bhante.
Tatiyampi, ahaṃ Bhante, tisaraṇena saha pañca komārabrahmacariyasīlaṃ dhammaṃ yācāmi, anuggahaṃ katvā, sīlaṃ detha me, Bhante.
– Kính bạch Ngài Trưởng-lão, con xin thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam.(5)
– Kính bạch Ngài Trưởng-lão, kính xin Ngài có tâm từ tế độ hướng dẫn thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam cho con. Bạch Ngài.
– Kính bạch Ngài Trưởng-lão, con xin thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam.
– Kính bạch Ngài Trưởng-lão, kính xin Ngài có tâm từ tế độ hướng dẫn thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam cho con, lần thứ nhì. Bạch Ngài.
– Kính bạch Ngài Trưởng-lão, con xin thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam.
– Kính bạch Ngài Trưởng-lão, kính xin Ngài có tâm từ tế độ hướng dẫn thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam cho con, lần thứ ba. Bạch Ngài.
Thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng
Hướng dẫn thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng như sau:
Ngài Trưởng-lão truyền dạy rằng:
– Yamahaṃ vadāmi, taṃ vadehi. (vadetha).
(Sư hướng dẫn từng chữ từng câu như thế nào, con hãy nên lặp lại đúng từng chữ từng câu như thế ấy).
Người cận-sự-nam (hoặc cận-sự-nữ) thưa rằng:
– Āma! Bhante. (Dạ, xin vâng. Kính bạch Ngài).
Đảnh lễ Đức-Thế-Tôn
Ngài Trưởng-lão hướng dẫn đảnh lễ Đức-Thế-Tôn rằng:
Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammāsambuddhassa. ( 3 lần)
Con đem hết lòng thành kính đảnh lễ Đức-Thế-Tôn ấy,
Đức A-ra-hán, Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác. (3 lần)
Thọ phép quy-y Tam-bảo
Sau khi đảnh lễ Đức-Thế-Tôn xong, Ngài Trưởng-lão hướng dẫn thọ phép quy-y Tam-bảo như sau:
– Buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Phật.
– Dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Pháp.
– Saṃghaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Tăng.
– Dutiyampi Buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Phật, lần thứ nhì.
– Dutiyampi Dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Pháp, lần thứ nhì.
– Dutiyampi Saṃghaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Tăng, lần thứ nhì.
– Tatiyampi Buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Phật, lần thứ ba.
– Tatiyampi Dhammaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Pháp, lần thứ ba.
– Tatiyampi Saṃghaṃ saraṇaṃ gacchāmi.
Con đem hết lòng thành kính xin quy-y Tăng, lần thứ ba.
NTL: Tisaraṇagamanaṃ paripuṇṇaṃ.
(Phép quy-y Tam-bảo trọn vẹn bấy nhiêu!).
CSN: Āma! Bhante. (Dạ, xin vâng! Kính bạch Ngài).
Thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng
Sau khi thọ phép quy-y Tam-bảo xong, tiếp theo thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng.
1- Pāṇātipātā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.
Con xin thọ-trì điều-giới, có tác-ý tránh xa sự sát-sinh.
2- Adinnādānā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.
Con xin thọ-trì điều-giới, có tác-ý tránh xa sự trộm-cắp.
3-Abrahmacariyā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.
Con xin thọ-trì điều-giới, có tác-ý tránh xa sự hành dâm.
4- Musāvādā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.
Con xin thọ-trì điều-giới, có tác-ý tránh xa sự nói-dối.
5- Surāmerayamajjappamādaṭṭhānā veramaṇisikkhā-
padaṃ samādiyāmi.
Con xin thọ-trì điều-giới, có tác-ý tránh xa sự uống rượu, bia và các chất-say là nhân sinh sự dể duôi.
NTL: Tisaraṇena saha pañca komārabrahmacariyaṃ(1) dhammaṃ sādhukaṃ katvā appamādena sampādehi.
Phép quy-y Tam-bảo và ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam xong rồi, con nên cố gắng giữ gìn cho được trong sạch và trọn vẹn, bằng pháp không dể duôi, để làm nền tảng cho mọi thiện-pháp phát triển.
CSN: Āma! Bhante. (Dạ, xin vâng. Kính bạch Ngài).
NTL: Sīlena sugatiṃ yanti, sīlena bhogasampadā.
Sīlena nibbutiṃ yanti, tasmā sīlaṃ visodhaye.
Chúng-sinh tái-sinh cõi trời nhờ giữ giới.
Chúng-sinh đầy đủ của cải nhờ giữ giới.
Chúng-sinh giải thoát Niết-bàn nhờ giữ giới.
Vậy, các con giữ giới cho được trong sạch!
CSN: Sādhu! Sādhu! (Lành thay! Lành thay!).
Sau khi đã thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng xong rồi, tiếp theo cận-sự-nam (hoặc cận-sự-nữ) nên đọc 3 bài kệ khẳng định không có quy-y nương nhờ nơi nào khác, chỉ có quy-y nơi Đức-Phật-bảo, nơi Đức-Pháp-bảo, nơi Đức-Tăng-bảo mà thôi, để làm cho tăng thêm đức-tin như sau:
Bài kệ khẳng định quy-y Tam-bảo
Natthi me saraṇaṃ aññaṃ, Buddho me saraṇaṃ varaṃ.
Etena saccavajjena, hotu me jayamaṅgalaṃ.
Natthi me saraṇaṃ aññaṃ,Dhammo me saraṇaṃ varaṃ.
Etena saccavajjena, hotu me jayamaṅgalaṃ.
Natthi me saraṇaṃ aññaṃ, Saṃgho me saraṇaṃ varaṃ.
Etena saccavajjena, hotu me jayamaṅgalaṃ.
Chẳng có nơi nào đáng cho con nương nhờ,
Phật-bảo nơi nương nhờ cao thượng của con,
Do nhờ năng lực của lời chân thật này,
Cầu mong cho con được hạnh phúc cao thượng.
Chẳng có nơi nào đáng cho con nương nhờ,
Pháp-bảo nơi nương nhờ cao thượng của con,
Do nhờ năng lực của lời chân thật này,
Cầu mong cho con được hạnh phúc cao thượng.
Chẳng có nơi nào đáng cho con nương nhờ,
Tăng-bảo nơi nương nhờ cao thượng của con,
Do nhờ năng lực của lời chân thật này,
Cầu mong cho con được hạnh phúc cao thượng.
Hoàn thành xong lễ thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng của người cận-sự-nam (hoặc người cận-sự-nữ).
Ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng không chỉ dành cho bậc Thánh Bất-lai tại-gia, mà còn có những người cận-sự-nam, cận-sự-nữ sống độc thân, hoặc những người cận-sự-nam có vợ chết mà không tục huyền, hoặc những người cận-sự-nữ có chồng chết mà không tái giá.
Tất cả những hạng người này đều có thể xin thọ-trì ngũ-giới hành phạm-hạnh cao thượng này được.
Bài viết trích từ cuốn Phước Thiện – Tỳ Khưu Hộ Pháp biên soạn. Quý vị có thể tải sách bản PDF tại đây.