Nội dung bài kinh Cūḷakammavibhaṅgasutta (1)
Con là Ānanda, được nghe bài kinh Cūḷakamma-vibhaṅgasutta từ nơi kim ngôn của Đức-Thế-Tôn như vầy:
Một thuở nọ, Đức-Thế-Tôn đang ngự tại ngôi chùa Jetavana của ông phú-hộ Anāthapiṇḍika gần kinh-thành Sāvatthī. Khi ấy, cậu Subha là con của ông phú-hộ Todeyya đến hầu đảnh lễ, vấn an Đức-Thế-Tôn xong, rồi ngồi một nơi hợp lẽ. Cậu Subha con của ông phú-hộ Todeyya bạch hỏi rằng:
– Kính bạch Đức Gotama, pháp nào là nhân, là duyên phân loại con người thấp hèn hoặc con người cao quý trong đời này như:
* Số người chết yểu, số người sống lâu.
* Số người có nhiều bệnh, số người có ít bệnh.
* Số người có thân hình xấu xí, da dẻ sần sùi đáng ghê sợ; số người xinh đẹp, da dẻ hồng hào duyên dáng đáng chiêm ngưỡng.
* Số người có ít quyền lực, số người có nhiều quyền lực.
* Số người có ít của cải tài sản, số người có nhiều của cải tài sản.
* Số người sinh trong gia đình thuộc dòng dõi thấp hèn, số người sinh trong gia đình thuộc dòng dõi cao quý.
* Số người không có trí-tuệ, số người có nhiều trí-tuệ.
– Kính bạch Đức Gotama, pháp nào là nhân, là duyên phân loại con người thấp hèn hoặc cao quý như vậy? Bạch Ngài.
Đức-Thế-Tôn truyền dạy rằng:
– Này Subha! Tất cả chúng-sinh có nghiệp là của riêng mình, họ là người thừa hưởng quả của nghiệp, nghiệp là nhân sinh ra họ, nghiệp là bà con thân quyến của họ, nghiệp là nơi nương nhờ của họ. Chính nghiệp phân loại chúng-sinh thấp hèn hoặc cao quý.”
– Kính bạch Đức Gotama, con chưa hiểu rõ ý nghĩa rộng, sâu sắc của lời giáo huấn tóm tắt ấy, chưa phân tích giảng giải rõ.
– Kính xin Đức Gotama phân tích giảng giải rộng cho con hiểu rõ ý nghĩa sâu sắc của lời giáo huấn tóm tắt ấy. Bạch Ngài.
– Này Subha! Như vậy, con hãy nên chú tâm lắng nghe. Như Lai sẽ phân tích giảng giải rộng.
Cậu Subha con của ông Todeyya cung kính vâng lời dạy của Đức-Thế-Tôn rằng:
– Kính bạch Đức Gotama, con xin vâng lời Ngài.
Khi ấy Đức-Thế-Tôn truyền dạy rằng:
1- Người chết yểu
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người sát hại sinh mạng của chúng-sinh, là người tàn nhẫn có bàn tay đẫm máu, hăng say trong sự sát hại chúng-sinh, không có lòng thương xót đến tất cả chúng-sinh cùng khổ…
Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp sát-sinh ấy cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), chịu quả khổ trong cõi ác-giới ấy.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp sát-sinh ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới, mà nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người chết yểu (do quả của ác-nghiệp sát-sinh trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Ác-sát-hại-nghiệp sinh mạng của chúng-sinh với tâm tàn nhẫn, có bàn tay đẫm máu, hăng say trong sự sát hại chúng-sinh, không có lòng thương xót đến tất cả mọi chúng-sinh cùng khổ, là tạo ác-nghiệp sát-sinh dẫn đến cho quả là người chết yểu.
2- Người sống lâu
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người không sát hại sinh mạng của chúng-sinh, là người tránh xa sự sát-sinh, từ bỏ khí giới sát-sinh, có tâm hổ thẹn tội lỗi và ghê sợ tội lỗi, có lòng thương xót đến tất cả mọi chúng-sinh cùng khổ, có tâm từ, bi tế độ đến tất cả mọi chúng-sinh.
Sau khi người ấy chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp không sát-sinh ấy cho quả tái-sinh trong cõi trời dục-giới (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp mà họ đã tạo trong kiếp trước).
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu dục-giới đại-thiện-nghiệp không sát-sinh ấy không cho quả tái-sinh lên cõi trời dục-giới, mà lại cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người sống lâu (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp không sát-sinh trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Đại-thiện-nghiệp không sát hại sinh mạng của chúng-sinh, tránh xa sự sát-sinh, từ bỏ khí giới sát-sinh, tâm biết hổ thẹn tội lỗi và biết ghê sợ tội lỗi, thương xót tất cả mọi chúng-sinh, tâm từ, bi tế độ đến tất cả mọi chúng-sinh, là tạo dục-giới đại-thiện-nghiệp dẫn đến cho quả là người sống lâu.
3- Người có nhiều bệnh hoạn
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người thường hay hành-hạ, làm khổ chúng-sinh bằng tay chân, hoặc bằng cách ném đá, hoặc đánh bằng gậy gộc, hoặc bằng khí giới…
Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp hành-hạ làm khổ chúng-sinh cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), chịu quả khổ trong cõi ác-giới ấy.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp hành-hạ làm khổ chúng-sinh không có cơ hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới, mà do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người có nhiều bệnh hoạn (do quả của ác-nghiệp hành-hạ, làm khổ chúng-sinh trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! ác-nghiệp hành-hạ, làm khổ chúng-sinh bằng tay chân, hoặc bằng cách ném đá, hoặc đánh bằng gậy gộc, hoặc bằng khí giới… là tạo ác-nghiệp dẫn đến cho quả là người có nhiều bệnh hoạn.
4- Người có ít bệnh hoạn
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người không hành-hạ, không làm khổ chúng-sinh bằng tay chân, hoặc bằng cách ném đá, hoặc đánh bằng gậy gộc, hoặc bằng khí giới…
Sau khi người ấy chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp không hành-hạ, không làm khổ chúng-sinh cho quả tái-sinh trong cõi trời dục-giới (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp mà họ đã tạo trong kiếp trước).
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu dục-giới đại-thiện-nghiệp không hành-hạ, không làm khổ chúng-sinh không có cơ hội cho quả tái-sinh lên cõi trời dục-giới, mà lại cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người có ít bệnh hoạn (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp không hành-hạ, không làm khổ chúng-sinh trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Đại-thiện-nghiệp không hành-hạ, không làm khổ chúng-sinh bằng tay chân, hoặc bằng cách ném đá, hoặc đánh bằng gậy gộc, hoặc bằng khí giới… là tạo dục-giới đại-thiện-nghiệp dẫn đến cho quả là người có ít bệnh hoạn.
5- Người xấu xí, da dẻ sần sùi đáng ghê sợ
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người có tính hay nóng giận, thường căm tức nhiều, khi bị người khác xúc phạm dù chút đỉnh cũng phát sinh sân-tâm hận, căm thù, giận dữ, gây tai hại, hành động tàn ác, biểu lộ tính hung ác.
Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp sân hận ấy cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), chịu quả khổ trong cõi ác-giới ấy.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp sân hận ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới, mà do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người xấu xí, da dẻ sần sùi đáng ghê sợ (do quả của ác-nghiệp sân hận trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Ác-nghiệp hay nóng giận, thường căm tức nhiều, khi bị người khác xúc phạm dù chút đỉnh cũng phát sinh sân-tâm hận, căm thù, giận dữ, gây tai hại, hành động tàn ác, biểu lộ tính hung ác là tạo ác-nghiệp dẫn đến cho quả là người xấu xí, da dẻ sần sùi đáng ghê sợ.
6- Người xinh đẹp, da dẻ hồng hào đáng ngưỡng mộ
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người không hay nóng giận, tâm mát mẻ, không tức giận, dù khi bị người khác xúc phạm cũng không phát sinh sân-tâm hận, không oán thù, không giận dữ, không gây tai hại, không hành động tàn ác, không biểu lộ tính hung ác.
Sau khi người ấy chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp không sân hận ấy cho quả tái-sinh trong cõi trời dục-giới.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu dục-giới đại-thiện-nghiệp không sân hận ấy không cho quả tái-sinh lên cõi trời, mà lại cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người xinh đẹp, da dẻ hồng hào đáng ngưỡng mộ (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp không sân hận trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Đại-thiện-nghiệp không hay nóng giận, không tức giận; dù khi bị người khác xúc phạm cũng không phát sinh sân-tâm hận, không oán thù, không giận dữ, không gây tai hại, không hành động tàn ác, không biểu lộ tính hung ác là tạo dục-giới đại-thiện-nghiệp dẫn đến cho quả là người có thân hình xinh đẹp, da dẻ hồng hào đáng ngưỡng mộ.
7- Người có ít quyền lực
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người hay có tính hay ganh tỵ, tỏ ra ganh tỵ, sinh tâm ganh tỵ trong lợi lộc, lễ vật, tôn kính, yêu mến, lễ bái, cúng dường của người khác.
Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp ganh tỵ ấy cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), chịu quả khổ trong cõi ác-giới ấy.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp ganh tỵ ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới, mà do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người có ít quyền lực (do quả của ác-nghiệp ganh tỵ trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Ác-nghiệp hay ganh tỵ, tỏ ra ganh tỵ, sinh tâm ganh tỵ trong lợi lộc, lễ vật, tôn kính, yêu mến, lễ bái, cúng dường của người khác là tạo ác-nghiệp dẫn đến cho quả là người có ít quyền lực.
8- Người có nhiều quyền lực
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người không có tính ganh tỵ, không tỏ ra ganh tỵ, không sinh tâm ganh tỵ trong lợi lộc, lễ vật, tôn kính, yêu mến, lễ bái, cúng dường của người khác (là người có tâm hoan hỷ).
Sau khi người ấy chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp khôn g ganh tỵ ấy cho quả tái-sinh trong cõi trời dục-giới.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu dục-giới đại-thiện-nghiệp không ganh tỵ ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh lên cõi trời dục-giới, mà lại cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người có nhiều quyền lực (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp không ganh tỵ trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Đại-thiện-nghiệp không ganh tỵ, không tỏ ra ganh tỵ, không sinh tâm ganh tỵ trong lợi lộc, lễ vật, tôn kính, yêu mến, lễ bái, cúng dường của người khác (là người có tâm hoan hỷ) là tạo dục-giới đại-thiện-nghiệp dẫn đến cho quả là người có nhiều quyền lực.
9- Người có ít của cải
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người không bố-thí cơm, nước, vải, xe cộ phương tiện, hoa, vật thơm, vật thoa, chỗ nằm, chỗ ở đến Sa-môn, Bà-la-môn…
Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp không bố-thí ấy cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), chịu quả khổ trong cõi ác-giới ấy.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới, mà do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này, thì người ấy sẽ là người có ít của cải (do quả của ác-nghiệp không bố-thí trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Ác-nghiệp không bố-thí cơm, nước, vật thực, vải, xe cộ phương tiện, hoa, vật thơm, vật thoa, chỗ nằm, chỗ ở đến Sa-môn, Bà-la-môn… là tạo ác-nghiệp dẫn đến cho quả là người có ít của cải (người nghèo khổ thiếu thốn).
10- Người có nhiều của cải
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người hay làm phước-thiện bố-thí cơm, nước, vải, xe cộ phương tiện, hoa, vật thơm, vật thoa, chỗ nằm, chỗ ở đến Sa-môn, Bà-la-môn…
Sau khi người ấy chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp bố-thí ấy cho quả tái-sinh trong cõi trời dục-giới.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu dục-giới đại-thiện- nghiệp bố-thí ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh lên cõi trời dục-giới, mà lại cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này, thì người ấy sẽ là người có nhiều của cải (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp bố-thí trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Đại-thiện-nghiệp hay làm phước bố-thí cơm, nước, vải, xe cộ phương tiện, hoa, vật thơm, vật thoa, chỗ nằm, chỗ ở đến Sa-môn, Bà-la-môn… là tạo dục-giới đại-thiện-nghiệp dẫn đến cho quả là người có nhiều của cải (người giàu có).
11- Người sinh trong gia đình thuộc dòng dõi thấp hèn
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người có tính ngã-mạn, khó dạy, không biết đảnh lễ bậc đáng đảnh lễ (như Đức-Phật, Đức-Pháp, Đức-Tăng…, Đức-Phật Độc-Giác, bậc có giới đức cao thượng…); không biết cung kính đón rước bậc đáng đón rước, không biết nhường chỗ cao quý cho bậc đáng nhường chỗ, không biết tránh đường cho bậc đáng tránh đường, không biết cung kính cúng dường bậc đáng cung kính cúng dường, không biết tôn kính bậc đáng tôn kính, không biết lễ bái cúng dường bậc đáng lễ bái cúng dường…
Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp không biết tôn kính ấy cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), chịu quả khổ trong cõi ác-giới ấy.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp không biết tôn kính ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới, mà do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ sinh trưởng trong gia đình thuộc dòng họ thấp hèn (do quả của ác-nghiệp không biết tôn kính trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Ác-nghiệp ngã mạn, khó dạy, không biết đảnh lễ bậc đáng đảnh lễ (như Đức-Phật, Đức-Pháp, Đức-Tăng…, Đức-Phật Độc Giác, bậc có giới đức cao thượng…); không biết cung kính đón rước bậc đáng đón rước, không biết nhường chỗ cao quý cho bậc đáng nhường chỗ, không biết tránh đường cho bậc đáng tránh đường, không biết cung kính cúng dường bậc đáng cung kính cúng dường, không biết tôn kính bậc đáng tôn kính, không biết lễ bái cúng dường bậc đáng lễ bái cúng dường… là tạo ác-nghiệp dẫn đến cho quả là người trong gia đình thuộc dòng dõi thấp hèn.
12- Người sinh trong gia đình thuộc dòng dõi cao quý
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người có tính khiêm tốn, không ngã mạn, dễ dạy, biết đảnh lễ bậc đáng đảnh lễ (như Đức-Phật, Đức-Pháp, Đức-Tăng…, Đức-Phật Độc Giác, bậc có giới đức cao thượng…), biết cung kính đón rước bậc đáng đón rước, biết nhường chỗ cao quý cho bậc đáng nhường chỗ, biết tránh đường cho bậc đáng tránh đường, biết cung kính cúng dường bậc đáng cung kính cúng dường, biết tôn kính bậc đáng tôn kính, biết lễ bái cúng dường bậc đáng lễ bái cúng dường…
Sau khi người ấy chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp biết tôn kính ấy cho quả tái-sinh trong cõi trời dục-giới.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu thiện-nghiệp biết tôn kính ấy không cho quả tái-sinh lên cõi trời dục-giới, mà lại cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này, thì người ấy sẽ là người sinh trưởng trong gia đình thuộc dòng dõi cao quý (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp biết tôn kính trong kiếp-quá-khứ của họ)
– Này Subha! Đại-thiện-nghiệp khiêm tốn, không ngã mạn, dễ dạy, biết đảnh lễ bậc đáng đảnh lễ (như Đức-Phật, Đức-Pháp, Đức-Tăng…, Đức-Phật Độc Giác, bậc có giới đức cao thượng…), biết cung kính đón rước bậc đáng đón rước, biết nhường chỗ cao quý cho bậc đáng nhường chỗ, biết tránh đường cho bậc đáng tránh đường, biết cung kính cúng dường bậc đáng cung kính cúng dường, biết tôn kính bậc đáng tôn kính, biết lễ bái cúng dường bậc đáng lễ bái cúng dường… là tạo dục-giới đại-thiện-nghiệp dẫn đến cho quả là người trong gia đình thuộc dòng dõi cao quý.
13- Người không có trí-tuệ
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người khi gần gũi thân cận với vị Sa-môn hay vị Bà-la-môn là bậc thiện-trí mà không bạch hỏi rằng:
– Kính bạch Ngài, pháp nào là pháp thiện? Pháp nào là pháp bất thiện?
– Pháp nào là pháp có tội? Pháp nào là pháp vô tội?
– Pháp nào là pháp nên thực-hành? Pháp nào là pháp không nên thực-hành?
– Pháp nào mà con đã thực-hành rồi, sẽ đem lại sự bất lợi, sự khổ não lâu dài? Pháp nào mà đã con thực-hành rồi, sẽ đem lại sự lợi ích, sự an lạc lâu dài? v.v….
Sau khi người ấy chết, ác-nghiệp ấy cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh). chịu quả khổ trong cõi ác-giới ấy.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu ác-nghiệp ấy không có cơ hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới, mà do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này thì người ấy sẽ là người không có trí-tuệ (do quả của ác-nghiệp ấy trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Ác-nghiệp gần gũi, thân cận Sa-môn hoặc Bà-la-môn là bậc thiện-trí mà không bạch hỏi rằng:
– Kính bạch Ngài, pháp nào là pháp thiện? Pháp nào là pháp bất thiện?
– Pháp nào là pháp có tội? Pháp nào là pháp vô tội?
– Pháp nào là pháp nên thực-hành? Pháp nào là pháp không nên thực-hành?
– Pháp nào mà con đã thực-hành rồi, sẽ đem lại sự bất lợi, sự khổ não lâu dài? Pháp nào mà đã con thực-hành rồi, sẽ đem lại sự lợi ích, sự an lạc lâu dài? v.v…. là ác-nghiệp dẫn đến cho quả là người không có trí-tuệ (người ngu dốt).
14- Người có nhiều trí-tuệ
– Này Subha! Trong đời này, một số người đàn ông hay đàn bà nào là người khi gần gũi thân cận với vị Sa-môn hay vị Bà-la-môn là bậc thiện-trí thường hay bạch hỏi rằng:
– Kính bạch Ngài, pháp nào là pháp thiện? Pháp nào là pháp bất thiện (ác pháp)?
– Pháp nào là pháp có tội? Pháp nào là pháp vô tội?
Pháp nào là pháp nên thực-hành? Pháp nào là pháp không nên thực-hành?
Pháp nào mà con đã thực-hành rồi, sẽ đem lại sự bất lợi, sự khổ não lâu dài? Pháp nào mà con đã thực-hành rồi, sẽ đem lại sự lợi ích, sự an lạc lâu dài ?v.v….
Sau khi người ấy chết, dục-giới đại-thiện-nghiệp ấy cho quả tái-sinh trong cõi trời dục-giới.
Hoặc sau khi người ấy chết, nếu dục-giới đại-thiện-nghiệp ấy không cho quả tái-sinh lên cõi trời dục-giới, mà lại cho quả tái-sinh trở lại làm người trong cõi người này, thì người ấy sẽ là người có nhiều trí-tuệ (do nhờ quả của dục-giới đại-thiện-nghiệp ấy trong kiếp-quá-khứ của họ).
– Này Subha! Đại-thiện-nghiệp gần gũi, thân cận vị Sa-môn hoặc vị Bà-la- môn là bậc thiện-trí thường hay bạch hỏi rằng:
– Pháp nào là pháp có tội? Pháp nào là pháp vô tội?
Pháp nào là pháp nên thực-hành? Pháp nào là pháp không nên thực-hành?
Pháp nào mà con đã thực-hành rồi, sẽ đem lại sự bất lợi, sự khổ não lâu dài? Pháp nào mà con đã thực-hành rồi, sẽ đem lại sự lợi ích, sự an lạc lâu dài ?v.v….là dục-giới đại-thiện-nghiệp dẫn đến cho quả là người có nhiều trí-tuệ.
– Này Subha! Tóm lại nghiệp và quả của nghiệp là như sau:
* Hành ác-nghiệp sát-sinh và quả của ác-nghiệp sát-sinh là người chết yểu, trở thành người chết yểu.
* Hành thiện-nghiệp không sát-sinh và quả của thiện-nghiệp không sát-sinh là người sống lâu, trở thành người sống lâu.
* Hành ác-nghiệp hành-hạ chúng-sinh và quả của ác-nghiệp hành-hạ chúng-sinh là người có nhiều bệnh hoạn, trở thành người có nhiều bệnh hoạn.
* Hành thiện-nghiệp không hành-hạ chúng-sinh và quả của thiện-nghiệp không hành-hạ chúng-sinh là người có ít bệnh hoạn, trở thành người có ít bệnh hoạn.
* Hành ác-nghiệp hay sân hận và quả của ác-nghiệp hay sân hận là người xấu xí, trở thành người xấu xí, da dẻ sần sùi đáng ghê sợ.
* Hành thiện-nghiệp không hay sân hận (có tâm từ) và quả của thiện-nghiệp không hay sân hận (có tâm từ) là người xinh đẹp, trở thành người xinh đẹp, da dẻ hồng hào đáng chiêm ngưỡng .
* Hành ác-nghiệp hay ganh tỵ và quả của ác-nghiệp hay ganh tỵ là người có ít quyền lực, trở thành người có ít quyền lực.
*Hành thiện-nghiệp không hay ganh tỵ (hoan hỷ) và quả của thiện-nghiệp không hay ganh tỵ (hoan hỷ) là người có nhiều quyền lực, trở thành người có nhiều quyền lực.
* Hành ác-nghiệp không bố-thí và quả của ác-nghiệp không bố-thí là người có ít của cải, trở thành người có ít của cải (người nghèo khổ).
* Hành thiện-nghiệp bố-thí và quả của thiện-nghiệp bố-thí là người có nhiều của cải, trở thành người có nhiều của cải (người giàu có)
* Hành ác-nghiệp không biết tôn kính và quả của ác-nghiệp không biết tôn kính là người thấp hèn, trở thành người sinh trong dòng dõi thấp hèn.
* Hành thiện-nghiệp biết tôn kính và quả của thiện-nghiệp biết tôn kính là người cao quý, trở thành người sinh trong dòng dõi cao quý.
* Hành ác-nghiệp không học hỏi về ác-pháp, thiện- pháp,… từ các bậc-thiện-trí và quả của ác-nghiệp không học hỏi về ác pháp, thiện pháp,… là người không có trí-tuệ, trở thành người không có trí-tuệ (người ngu dốt).
* Hành thiện-nghiệp thường hay học hỏi về ác-pháp, thiện-pháp,… từ các bậc-thiện-trí và quả của thiện-nghiệp thường hay học hỏi về ác-pháp, thiện-pháp,… là người có trí-tuệ, trở thành người có nhiều trí-tuệ.
– Này Subha! Tất cả mọi chúng-sinh đều có nghiệp là của riêng họ, họ là người thừa hưởng quả của nghiệp của họ, nghiệp là nhân sinh ra họ, nghiệp là bà con thân quyến của họ, nghiệp là nơi nương nhờ của họ. Chính nghiệp phân loại chúng-sinh thấp hèn hoặc cao quý.
Khi nghe Đức-Thế-Tôn truyền dạy như vậy, cậu Subha con của ông phú-hộ Todeyya bạch với Đức-Thế-Tôn rằng:
– Kính bạch Đức-Phật Gotama, lời giáo huấn của Ngài rõ ràng quá!
– Kính bạch Đức-Phật Gotama, lời giáo huấn của Ngài rõ ràng quá!
– Kính bạch Đức-Phật Gotama, ví như lật ngửa ra vật bị úp, hoặc mở ra vật bị đóng, hoặc chỉ đường cho người lạc đường, hoặc rọi đèn vào chỗ tối tăm để cho người có đôi mắt sáng được nhìn thấy mọi vật như thế nào, Đức-Phật Gotama thuyết pháp bằng nhiều cách cũng rõ ràng như thế ấy.
Kính bạch Đức-Phật Gotama, con đem hết lòng thành kính xin quy y nương nhờ nơi Đức-Phật Gotama, nơi Đức-Pháp và nơi chư tỳ-khưu-Tăng. Kính xin Đức-Phật Gotama công nhận con là người cận-sự-nam đã quy y nương nhờ nơi Tam-bảo kể từ nay cho đến trọn đời.
(Xong bài kinh Cūḷakammavibhaṅgasutta)
(1) Ṃaj. Uparipaṇṇāsa, Kinh Cūḷakammavibhaṅgasutta.