Quả Khổ Của Ác-Nghiệp,
Quả An Lạc Của Đại-Thiện-Nghiệp
* Đức-vua Bồ-tát Nimirājā là tiền kiếp của Đức-Phật Gotama trong tích Nimijātaka,[1] trích một đoạn vấn đáp về quả khổ của ác-nghiệp và quả an-lạc của đại-thiện-nghiệp được tóm lược như sau:
Đức-vua Bồ-tát Nimirājā trị vì xứ Vedeha ngự tại kinh thành Mithilā.
Đức-vua-trời Sakka trị vì chư-thiên trên cõi trời Tam-thập-tam-thiên muốn diện kiến Đức-vua Bồ-tát Nimirājā, nên truyền lệnh vị thiên-nam Mātali đánh cỗ xe trời Vejayantaratha cài 1000 con ngựa báu Sindhava từ cõi trời Tam-thập-tam-thiên hiện xuống kinh thành Mithilā, kính thỉnh Đức-vua Bồ-tát Nimirājā lên cõi trời Tam-thập-tam-thiên rằng:
– Này Mātali! Ngươi hãy đem cỗ xe trời Vejayanta-ratha xuất hiện xuống kinh thành Mithilā, đến cung điện kính thỉnh Đức-vua Nimi ngự lên hội trường Sudhammā.
Tuân theo lệnh của Đức-vua-trời Sakka, vị thiên-nam Mātali đánh cỗ xe trời Vejayantaratha cài 1000 con ngựa báu Sindhava xuất hiện trên bầu trời nơi kinh-thành Mithilā nhằm vào ngày rằm ánh trăng sáng tỏ.
Khi ấy, Đức-vua Bồ-tát Nimi đang thọ trì bát giới uposathasīla trong ngày rằm, ngự tại lâu đài tiếp khách cùng với các quan trong triều ngồi xung quanh suy xét về bát giới uposathasīla.
Trên bầu trời, một mặt trăng tròn chiếu sáng và có cỗ xe trời Vejayantaratha cũng tỏa sáng giữa không trung.
Trong kinh thành Mithilā, dân chúng nhìn lên không trung, thấy hiện tượng lạ thường như vậy, nên bảo rằng:
Hôm nay,trên không trung có 2 mặt trăng chiếu sáng, khi cỗ xe trời Vejayantaratha hiện đến gần, thì mọi người bảo nhau rằng:
– Này quý vị! Không phải mặt trăng thứ hai mà là một cỗ xe trời. Chắc chắn Đức-vua-trời Sakka truyền đem cỗ xe trời này rước Đức-vua Nimi của chúng ta. Cỗ xe trời này thật là xứng đáng với Đức-vua của chúng ta, nên mọi người đều phát sinh tâm hoan hỷ.
Thỉnh Đức-vua Bồ-tát Nimi Ngự Lên Cõi Trời
Khi ấy, vị thiên-nam Mātali đánh cỗ xe trời Veja-yantaratha dừng trước cửa lâu đài mà Đức-vua Bồ-tát Nimi đang ngự cùng với các quan trong triều, vị thiên-nam Mātali đến chầu Đức-vua Bồ-tát Nimi, tâu rằng:
– Muôn tâu Đại-vương cao thượng, kính thỉnh Đại-vương ngự lên cỗ xe trời Vejayantaratha này, hạ thần sẽ đưa Đại-vương ngự lên giảng đường Sudhammā trên cung trời Tam-thập tam-thiên, để Đức-vua-trời Sakka cùng nhóm chư thiên đông đảo đang ngồi chờ đợi mong muốn diện kiến Đại-vương.
Nghe vị thiên-nam Mātali tâu như vậy, Đức-vua Bồ-tát Nimi nghĩ rằng: “ Ta sẽ ngự lên cung trời Tam-thập-tam-thiên, mà ta chưa đến.”
Đức-vua Bồ-tát Nimi truyền bảo các quan cùng các người vương gia trong hoàng tộc rằng:
– Này các khanh! Trẫm ngự lên cung trời Tam-thập- tam-thiên trong thời gian không lâu. Các khanh không nên dể duôi (thất niệm), hãy nên cố gắng tinh tấn thực-hành mọi thiện pháp.
Sau khi truyền bảo xong, Đức-vua Bồ-tát Nimi ngự lên ngồi trên cỗ xe trời Vejayantaratha, vị thiên-nam Mātali tâu Đức-vua Bồ-tát Nimi rằng:
– Muôn tâu Đại-vương cao thượng, có 2 con đường: Một đường, Đại-vương có thể nhìn thấy các cõi địa ngục là nơi mà các chúng sinh đang phải chịu quả khổ của ác-nghiệp mà họ đã tạo trong tiền kiếp.
Và một đường, Đại-vương có thể nhìn thấy các lâu đài là nơi mà các chư-thiên đang an hưởng quả an lạc của đại-thiện-nghiệp mà họ đã tạo trong tiền kiếp.
– Muôn tâu Đại-vương cao thượng, Đại-vương muốn cho hạ thần đưa Đại-vương ngự theo con đường nào?
Nghe vị thiên-nam Mātali tâu như vậy, Đức-vua Bồ-tát Nimi nghĩ rằng: “ Ta muốn ngự đi cả 2 đường, để nhìn thấy các cõi địa ngục và các lâu đài của 2 loại chúng sinh ấy.”
Đức-vua Bồ-tát Nimi truyền bảo rằng:
– Này thiên-nam Mātali! Trẫm muốn đi cả 2 đường: một đường, để Trẫm nhìn thấy các cõi địa ngục là nơi mà các chúng sinh đang phải chịu quả khổ của ác- nghiệp mà họ đã tạo trong tiền kiếp.
Và một đường, để Trẫm nhìn thấy các lâu đài là nơi mà các chư thiên đang an hưởng quả an lạc của đại-thiện-nghiệp mà họ đã tạo trong tiền kiếp.
Nghe Đức-vua Bồ-tát Nimi truyền bảo như vậy, vị thiên-nam tâu rằng:
– Muôn tâu Đại-vương cao thượng, trong 2 đường ấy, Đại-vương muốn ngự theo đi đường nào trước.
– Này thiên-nam Mātali! Trước tiên, Trẫm muốn nhìn thấy các cõi địa ngục là nơi mà các chúng sinh đang chịu
quả khổ của ác-nghiệp của họ.
Tuân theo lệnh của Đức-vua Bồ-tát Nimi, vị thiên-nam Mātali đưa Đức-vua Bồ-tát Nimi ngự đi xem các cõi địa ngục trước.
[1] Bộ Jātakaṭṭhakathā, phần Mahānipāta, Tích Nimijātaka