Phước-thiện bố-thí trong Phật-giáo và ngoài Phật-giáo
Tích thiên-nam Aṅkura và thiên-nam Indaka
Vị thiên-nam Aṅkura và vị thiên-nam Indaka trong tích Devorohaṇavatthu(1) được tóm lược như sau:
Vào ngày rằm tháng 6 âm lịch, Đức-Thế-Tôn biểu diễn phép-thần-thông yamakapāṭihāriya: phép-thần-thông có 2 dòng nước và lửa song song thoát ra từ kim thân của Đức-Phật giữa tứ chúng thanh-văn đệ-tử tại cây xoài gần kinh-thành Sāvatthī.
Đức-Thế-Tôn suy xét chư Phật quá-khứ, sau khi biểu diễn phép-thần-thông yamakapāṭihāriya rồi sẽ an cư nhập hạ tại nơi nào?
Đức-Thế-Tôn thấy rõ, biết rõ rằng:
Chư Phật quá-khứ, sau khi biểu diễn phép-thần-thông yamakapāṭihāriya rồi sẽ an cư nhập hạ tại cung trời Tam-thập-tam-thiên thuyết giảng Tạng Vi-diệu-pháp để tế độ thân-mẫu (Tāvatiṃsabhavane vassaṃ upagantvā mātu Abhidhammapiṭakaṃ desenti).
Đức-Thế-Tôn ngự lên cung trời Tam-thập-tam-thiên an cư nhập thứ 7 của Đức-Phật tại tấm đá Paṇḍukambala-sila suốt 3 tháng mùa mưa tính theo thời gian cõi người.
Đức-Thế-Tôn ngự tại tảng đá Paṇḍukambalasila, chư-thiên khắp 10 ngàn cõi-giới tụ hội đến hầu đảnh lễ Đức-Thế-Tôn.
Trong toàn thể chư-thiên phạm-thiên ấy, Đức-Thế-Tôn có hào quang sáng ngời nhất trong tất cả. Khi ấy, thân-mẫu (kiếp hiện-tại là vị thiên-nam Santussita) từ cõi trời Đâu-xuất-đà-thiên (Tusita) ngự xuống ngồi bên phải của Đức-Thế-Tôn, vị thiên-nam Indaka cũng ngồi bên phải, còn vị thiên-nam Aṅkura ban đầu ngồi bên trái của Đức-Thế-Tôn.
* Vị thiên-nam Aṅkura mỗi khi có vị thiên-nam nào có oai-đức lớn hơn đến thì vị thiên-nam Aṅkura phải lùi lại sau, nhường chỗ cho vị thiên-nam ấy. Cứ như vậy, vị thiên-nam Aṅkura phải lùi lại sau cách xa Đức-Thế-Tôn khoảng 12 do-tuần(1)
.
* Vị thiên-nam Indaka vẫn ngồi yên chỗ cũ ban đầu. Nhìn thấy vị thiên-nam Indaka và vị thiên-nam Aṅkura ấy, Đức-Thế-Tôn có tác-ý cho các hàng thanh-văn đệ-tử biết rằng:
“Thí-chủ tạo phước-thiện bố-thí cúng-dường đến bậc Thánh thanh-văn đệ-tử có giới-đức trong sạch, có được nhiều phước-thiện cao quý, tạo đại-thiện-nghiệp bố-thí cao quý, có nhiều quả báu cao quý. ”
Vì vậy, Đức-Thế-Tôn truyền hỏi vị thiên-nam Aṅkura
rằng:
– Này Aṅkura! Con đã lập trại để tạo phước-thiện bố-thí trên quãng đường dài 12 do-tuần suốt thời gian lâu dài 10 ngàn năm. Nay, kiếp hiện-tại hoá-sinh làm thiên-nam đến tụ hội trong đoàn chư-thiên phạm-thiên này, con phải lùi lại sau chư-thiên phạm-thiên cách xa khoảng 12 do-tuần.
– Này Aṅkura! Do nhân nào vậy con?
Giọng hỏi của Đức-Thế-Tôn vang rộng đến cõi người cũng đều nghe rõ.
Nghe Đức-Thế-Tôn truyền hỏi như vậy, vị thiên-nam Aṅkura cung-kính bạch với Đức-Thế-Tôn rằng:
– Kính bạch Đức-Thế-Tôn, do con đã tạo phước-thiện bố-thí đến những người không có giới-đức trong sạch, trong thời-kỳ không có bậc Thánh-nhân có giới-đức trong sạch.
Dù con có tạo phước-thiện bố-thí trong thời gian lâu dài bao nhiêu cũng không sánh bằng thí-chủ tạo phước-thiện bố-thí đến bậc Thánh-nhân có giới-đức trong sạch.
– Kính bạch Đức-Thế-Tôn, như vị thiên-nam Indaka tạo phước-thiện bố-thí cúng-dường ít đến bậc Thánh-nhân mà quả báu hơn con gấp bội, như ánh sáng mặt trăng so với ánh sáng chùm sao quá cao bé nhỏ. Bạch Ngài.
Nghe vị thiên-nam Aṅkura bạch như vậy, Đức-Thế-Tôn truyền hỏi vị thiên-nam Indaka rằng:
– Này Indaka! Con ngồi bên phải của Như-lai, do nhân nào mà con vẫn ngồi yên một chỗ, không phải lùi lại sau vậy con?
Nghe Đức-Thế-Tôn truyền hỏi như vậy, vị thiên-nam Indaka cung-kính bạch với Đức-Thế-Tôn rằng:
– Kính bạch Đức-Thế-Tôn, do con đã tạo phước-thiện bố-thí cúng-dường đến bậc Thánh-nhân, như người nông dân gieo hạt giống tốt trong thửa ruộng màu mỡ. Bạch Ngài.
Sau khi kính bạch Đức-Thế-Tôn như vậy, vị thiên-nam Indaka tán dương ca tụng phước-thiện bố-thí cúng-dường đến bậc Thánh-nhân có giới-đức bằng câu kệ:
Người nông dân dù gieo nhiều hạt giống trong thửa ruộng cằn cỗi, cũng không thu hoạch được nhiều thóc lúa, không làm cho người nông dân mừng vui hoan-hỷ như thế nào.
Cũng như vậy, người thí-chủ tạo phước-thiện bố-thí đến người phá giới, không có giới-đức, dù có nhiều đến bao nhiêu cũng không có quả báu nhiều, không làm cho thí-chủ mừng vui hoan-hỷ như thế ấy.
Người nông dân dù gieo ít hạt giống trong thửa ruộng màu mỡ, gặp mưa thuận gió hoà, nên thu hoạch được nhiều thóc lúa, làm cho người nông dân mừng vui hoan-hỷ như thế nào.
Cũng như vậy, người thí-chủ tạo phước-thiện bố-thí cúng-dường đến bậc Thánh-nhân có giới-đức trong sạch, có pháp cao thượng, dù có ít cũng được quả báu nhiều, làm cho thí-chủ mừng vui hoan-hỷ như thế ấy.
Bài viết trích từ cuốn Phước Thiện – Tỳ Khưu Hộ Pháp biên soạn. Quý vị có thể tải sách bản PDF tại đây.
