1.4- Upaghātakakamma: Sát-Hại-Nghiệp
Thế nào gọi là sát-hại-nghiệp?
Nghiệp nào có phận-sự sát hại, cắt đứt nghiệp khác, và sát hại cắt đứt ngũ-uẩn, sắc-pháp, danh-pháp là quả của nghiệp khác.
Nghiệp ấy gọi là sát-hại-nghiệp, đó là 12 bất-thiện-nghiệp (ác-nghiệp)(1), 21 thiện-nghiệp(2).
* Sự khác biệt giữa hãm-hại-nghiệp và sát-hại-nghiệp
* Hãm-hại-nghiệp là nghiệp có phận-sự hãm hại, ngăn cản nghiệp đối nghịch khác không cho có cơ hội cho quả, hoặc khi đã có cơ hội cho quả rồi thì làm cho suy yếu tiềm năng cho quả hoặc làm biến đổi ngũ-uẩn, sắc-pháp, danh-pháp là quả của nghiệp đối nghịch ấy.
* Sát-hại-nghiệp là nghiệp có phận-sự cắt đứt nghiệp nào rồi, thì nghiệp ấy vĩnh viễn không còn có cơ hội cho quả được nữa, hoặc cắt đứt ngũ-uẩn, sắc-pháp, danh-pháp là quả của nghiệp khác, cắt đứt một phần hoặc cắt đứt toàn phần, sát hại sinh mạng của chúng-sinh ấy.
Sát-hại-nghiệp có 2 phận-sự:
4.1- Sát-hại-nghiệp có phận-sự cắt đứt nghiệp khác vĩnh viễn không còn có cơ hội cho quả được nữa.
4.2- Sát-hại-nghiệp có phận-sự cắt đứt ngũ-uẩn, sắc-pháp, danh-pháp là quả của nghiệp khác, cắt đứt một phần hoặc cắt đứt toàn phần, sát hại sinh mạng của chúng-sinh ấy.
(1) 12 bất-thiện-nghiệp (ác-nghiệp) đó là tâm-sở tác-ý đồng sinh với 8 tham-tâm, với 2 sân-tâm, với 2 si-tâm.
(2) 21 thiện-nghiệp đó là tâm-sở tác-ý đồng sinh với 8 dục-giới đại-thiện-tâm, với 5 sắc-giới thiện-tâm, với 4 vô-sắc-giới thiện-tâm, với 4 siêu-tam-giới thiện-tâm (4 Thánh-đạo-tâm).