5- Điều-Giới Tránh Xa Uống Rượu, Bia Và Các Chất Say
Surā meraya majjap pamādaṭṭhānā veramaṇisikkhāpadaṃ samādiyāmi.
Nghĩa từng chữ:
Surā meraya majjap pamādaṭṭhānā:
Surā+meraya+ majja + pamāda + ṭhānā.
– Surā: Rượu, bia,… là nhân sinh bạo dạn, liều lĩnh,…
– Meraya: Chất say gồm có chất say loại nước, thuốc phiện, ma tuý, cần sa, thuốc lá, … làm cho say ngất ngưởng, không biết tự chủ, là chất gây nghiện.
– Majja: Say sưa, say mê, ngất ngưởng.
– Pamāda: Sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện-pháp
– Ṭhānā: Nhân sinh.
– Veramaṇisikkhāpadaṃ: Veramaṇī + sikkhāpadaṃ
– Veramaṇī: Tác-ý tránh xa.
– Sikkhāpadaṃ: Điều-giới, giới.
– Samādiyāmi: Con xin thọ-trì.
Rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện-pháp nói chung; cũng là nhân sinh sự bạo dạn, liều lĩnh dám tạo mọi ác-nghiệp bằng thân, khẩu, ý.
Nghĩa toàn câu:
Con xin thọ-trì điều-giới, có tác-ý tránh xa uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp.
Chi-Pháp Của Điều-Giới Uống Rượu Và Các
Chất Say
Người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say hợp đủ 4 chi-pháp:
1- Rượu, bia hoặc các chất say (surā merayabhāvo).
2- Tâm muốn uống rượu, bia và các chất say (pivitukāmatā).
3- Cố gắng uống rượu, bia hoặc các chất say (pivanaṃ).
4- Uống rượu, bia và các chất say qua khỏi cổ (maddanaṃ).
Nếu người nào có đầy đủ 4 chi-pháp này thì người ấy phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say. Nếu không đủ 4 chi-pháp thì không phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say.
Giảng Giải Về Sự Uống Rượu, Bia Và Các
Chất Say
* Surā: Rượu, bia là một chất nước được làm bằng cơm gạo, trái cây, v.v…
Mỗi khi uống rượu, bia vào say sưa, mất tự chủ, làm kích thích tâm tham, tâm sân, tâm si,… trở nên người hung hăng, bạo dạn, liều lĩnh, … không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, nên dám tạo mọi ác-nghiệp bằng thân, khẩu, ý.
Rượu (surā) có 5 loại:
1- Rượu, bia được làm từ gạo (gạo tẻ, gạo nếp).
2- Rượu, bia được làm từ cơm như cơm rượu.
3- Rượu, bia được làm từ các trái cây (trái nho, táo…).
4- Rượu, bia được làm từ bánh.
5- Rượu, bia được làm từ các chất có men …
* Meraya: Chất say loại nước do ngâm các thứ trái cây, hoa, lâu ngày trở thành chất say, thuốc phiện, ma tuý, cần sa, thuốc lá,….
Chất say loại nước có 5 loại:
1- Chất say do ngâm các loại hoa,… lâu ngày.
2- Chất say do ngâm các loại trái cây, lâu ngày.
3- Chất say do ngâm các trái nho lâu ngày.
4- Chất say do ngâm nước mía lâu ngày.
5- Chất say do ngâm các trái cây làm thuốc lâu ngày.
Mỗi khi người uống chất say vào, cảm thấy say sưa ngất ngưởng không còn biết mình, không còn tự chủ, không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, nên tạo mọi ác-nghiệp bằng thân, khẩu, ý.
Thuốc phiện, ma tuý, cần sa, thuốc lá, … là loại chất say rất nguy hiểm khi người nào dùng đến các loại ấy lâu ngày trở thành bệnh nghiện, rất khó từ bỏ.
* Majja: Làm cho say, có 2 loại:
1- Rượu, bia và các chất say làm cho người uống say sưa, không còn biết tự chủ, trở nên người hung hăng, bạo dạn, liều lĩnh không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi, dám làm mọi ác-nghiệp bằng thân, khẩu, ý.
2- Người dùng thuốc-phiện, ma-túy, cần-sa, thuốc-lá, v.v… thành thói quen, trở nên nghiện rồi khó từ bỏ. Khi đến cơn nghiện làm như người mất trí dám làm mọi tội-lỗi mà không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê-sợ tội-lỗi.
* Pamāda: Sự dể duôi (thất niệm) quên mình trong mọi thiện-pháp, đắm trong mọi ác-pháp.
Ṭhāna: Nhân sinh, nguyên nhân.
Nghĩa gom surā-meraya-majjappamādaṭ-ṭhānā: Rượu, bia và các chất say… là nhân sinh sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện-pháp.
Nghĩa toàn câu: Con xin thọ-trì điều-giới, có tác-ý tránh xa uống rượu, bia và các chất say là nhân phát sinh sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện-pháp.
4 Hạng Người Dùng Rượu
1- Dùng rượu trộn trong thuốc, trong vật thực.
2- Dùng rượu làm thuốc trị bệnh.
3- Uống rượu, bia để thưởng thức hương vị của rượu.
4- Uống rượu, bia làm cho tâm trở nên bạo dạn, liều lĩnh, để tạo mọi ác-nghiệp bằng thân, khẩu, ý.
Trong 4 trường hợp người dùng rượu này, hạng người nào phạm điều-giới uống rượu và các chất say?
Tạo ác-nghiệp nhẹ, ác-nghiệp nặng như thế nào?
1- Trường hợp thứ nhất: Khi rượu được trộn trong thuốc để trị bệnh, hoặc trộn trong vật thực,… chất rượu hoàn toàn bị biến chất không còn mùi rượu, không có khả năng làm say nữa, nên người dùng thuốc ấy hoặc dùng vật thực ấy không phạm điều-giới uống rượu và các chất say, không có tội.
2- Trường hợp thứ hai: Dùng thuốc nước có pha với rượu để trị bệnh (còn có mùi rượu, có khả năng làm choáng váng chút đỉnh).
* Nếu người dùng biết rõ thuốc nước có rượu, nhưng với mục đích trị bệnh, không phải muốn hưởng hương vị rượu, thì phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, tạo ác-nghiệp rất nhẹ.
* Nếu người dùng thuốc nước không biết rõ có rượu, chỉ dùng với mục đích trị bệnh mà thôi, thì không phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, không tạo ác-nghiệp.
3- Trường hợp thứ ba: Người uống rượu để thưởng thức hương vị của rượu, bia rồi say túy lúy, hoàn toàn không còn biết gì nữa; người ấy đã phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, vì say mê trong hương vị của rượu, nên tạo ác-nghiệp nặng.
Đức-Phật dạy:
– Này chư Tỳ-khưu! Người thường uống rượu, bia và các chất say, uống nhiều rượu, bia và các chất say, uống nhiều lần, ác-nghiệp này có cơ-hội cho quả tái-sinh trong cõi địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh.
Người uống rượu, bia và các chất say, tạo ác-nghiệp nhẹ sau khi chết, ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say không có cơ-hội cho quả tái-sinh kiếp sau, nếu có đại-thiện-nghiệp khác có cơ-hội cho quả được tái-sinh kiếp sau làm người, thì người ấy sẽ là người điên cuồng mất trí (ummattakasaṃvattiko).([12])
4- Trường hợp thứ tư: Người uống rượu, bia làm cho tâm trở nên bạo dạn, liều lĩnh dám tạo mọi ác-nghiệp bằng thân, khẩu, ý.
Một người bình thường có tính hay nhút nhát, biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội-lỗi, không dám làm mọi ác-nghiệp, nhưng một khi người ấy uống rượu, bia và các chất say vào làm kích thích, không còn tự chủ, trở thành người hung hăng, bạo dạn, liều lĩnh dám làm mọi ác-nghiệp như sát-sinh, trộm-cắp, tà-dâm, nói năng chửi rủa gây gỗ lung tung, v.v… Người nào đã phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi tạo ác-nghiệp nào, người ấy sau khi chết, nếu ác-nghiệp ấy có cơ-hội cho quả tái-sinh kiếp sau, thì sinh trong cõi ác-giới: địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh, chịu quả khổ do ác-nghiệp ấy.
Tính Chất Của Điều-Giới Uống Rượu, Bia Và
Các Chất Say
Phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say đối với người tại gia cư-sĩ và đối với bậc xuất-gia tỳ-khưu, sa-di có tính chất nhẹ – nặng khác nhau.
* Đối với hàng tại gia cư-sĩ là cận-sự-nam, cận-sự-nữ phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là 1 điều-giới cấm trong ngũ-giới, trong bát-giới uposathasīla, trong cửu-giới uposathasīla, …
Nếu người cận-sự-nam, cận-sự-nữ nào đã phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, thì người cận-sự-nam, cận-sự-nữ ấy xem như bị phạm ngũ-giới, phạm bát-giới, phạm cửu-giới.
Người cận-sự-nam, cận-sự-nữ ấy cần phải thọ-trì lại ngũ-giới, hoặc bát-giới, hoặc cửu-giới để cho mình là người có giới trở lại.
* Đối với vị sa-di phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là 1 điều-giới cấm trong sa-di thập-giới.
Nếu vị sa-di nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say thì vị sa-di ấy bị mất phẩm-hạnh sa-di, không còn là sa-di. Dù hình thức bên ngoài còn mặc y, nhưng nội tâm bên trong không còn phẩm-hạnh sa-di nữa.
Biết mình bị phạm giới, mất phẩm-hạnh sa-di, vị sa-di ấy cần phải đến hầu vị Thầy tế-độ, hoặc một Ngài Trưởng-lão hiểu rõ giới luật, xin thọ phép quy-y Tam-bảo và thọ-trì sa-di thập-giới trở lại.
Sau khi thọ phép quy-y Tam-bảo đúng theo luật xong, vị sa-di ấy được phục hồi lại phẩm-hạnh sa-di như trước.
* Đối với vị tỳ-khưu phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là 1 điều-giới cấm trong 227 điều-giới bổn của tỳ-khưu.
Nếu vị tỳ-khưu nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say thì vị tỳ-khưu ấy phạm điều-giới pācittiya.
Vị tỳ-khưu dù biết, dù không biết rượu, bia và các chất say, khi uống vào khỏi cổ vẫn bị phạm điều-giới pācittiya.
Đã phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy rồi, vị tỳ-khưu cần phải tìm đến một vị tỳ-khưu khác không uống rượu, bia và các chất say, để làm lễ xin sám hối đúng theo nghi thức trong luật mà Đức-Phật đã chế định, ban hành đến chư tỳ-khưu.
Sau khi sám hối xong, vị tỳ-khưu ấy có giới trở lại.
Một người thường uống rượu, bia và các chất say đã trở thành thói quen nghiện rượu, nghiện thuốc phiện, nghiện thuốc lá, v.v… không dễ dàng từ bỏ; bởi vì, cảm thấy chưa biết no đủ, vẫn còn thèm khát mãi mãi.
Đức-Phật dạy trong kinh Atittasutta([13]) có 3 điều không biết no đủ, vẫn thèm muốn mãi mãi như sau:
– Không biết no đủ trong sự nằm ngủ.
– Không biết no đủ trong sự uống rượu, bia và các chất say.
– Không biết no đủ trong sự hành-dâm.
Thật ra, 3 điều này thường phát sinh do phiền não tham muốn, mà tâm tham là nhân sinh khổ cả trong kiếp hiện-tại lẫn vô số kiếp vị-lai.
Sự uống rượu, bia và các chất say là một thói hư tật xấu, do phiền-não tham muốn là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện pháp, say mê trong mọi ác-pháp, phát sinh các bệnh nan y.
Người thiện-trí có giới, có tác-ý tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, còn tránh được các thứ bệnh nghiện rượu và các chất say nữa.
Vấn: Uống rượu, bia và các chất say thuộc về ác-nghiệp nào trong 10 ác-nghiệp?
Đáp: 10 ác-nghiệp phát sinh do nương nhờ nơi thân, khẩu, ý:
– Thân ác-nghiệp gọi thân hành-ác có 3 loại ác-nghiệp:
1- Ác-nghiệp sát-sinh.
2- Ác-nghiệp trộm-cắp.
3- Ác-nghiệp tà-dâm.
– Khẩu ác-nghiệp gọi khẩu nói-ác có 4 loại ác-nghiệp:
1- Ác-nghiệp nói-dối.
2- Ác-nghiệp nói lời chia rẽ.
3- Ác-nghiệp nói lời thô tục.
4- Ác-nghiệp nói lời vô ích.
– Ý ác-nghiệp gọi ý nghĩ ác có 3 loại ác-nghiệp:
1- Ác-nghiệp nghĩ tham lam của người khác.
2- Ác-nghiệp nghĩ thù hận người khác.
3- Ác-nghiệp nghĩ tà-kiến thấy sai chấp lầm.
Uống rượu, bia và các chất say là 1 điều-giới cấm trong ngũ-giới, bát-giới uposathasīla, cửu-giới uposathasīla v.v… mà trong 10 ác-nghiệp này, uống rượu và các chất say không có tên gọi ác-nghiệp riêng biệt như những ác-nghiệp khác.
Vì sao vậy?
Uống rượu, bia và các chất say chắc chắn thuộc về ác-nghiệp, nhưng ác-nghiệp này có tính chất bất định, nên không có tên gọi ác-nghiệp riêng biệt.
Ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say này tùy thuộc vào ác-nghiệp nào mà nó liên quan, thì nó có tên gọi chung với ác-nghiệp ấy.
Xét Trong Những Trường Hợp Sau:
* Trường hợp người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say để thoả mãn cơn thèm muốn thưởng thức đối-tượng vị của rượu, bia hoặc chất say, rồi say túy lúy, hoàn toàn không còn biết mình, nằm ngủ cho đến khi tỉnh say.
Như vậy, người ấy phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép vào ác-nghiệp tà-dâm.
Trong điều-giới tà-dâm có danh từ kāmesu-micchācāra là hành bất chánh trong ngũ-dục nghĩa là hành-dâm bất chánh với người không phải là vợ, là chồng của mình.
Ngũ-dục là sắc-dục, thanh-dục, hương-dục, vị-dục, xúc-dục.
* Người phạm điều-giới tà-dâm để thoả mãn tâm tham muốn thưởng thức đối-tượng ngũ-dục trong thân của người khác.
* Người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say để thoả mãn cơn thèm muốn, thưởng thức ngũ-dục đó là đối-tượng vị, đối-tượng hương của chất rượu, bia hoặc chất say, cũng như người phạm điều-giới tà-dâm để thoả mãn tâm tham muốn, thưởng thức đối-tượng ngũ-dục trong thân của người khác, tạo ác-nghiệp tà-dâm. Vì vậy, 2 điều-giới này có đối-tượng tương tự với nhau.
Cho nên, người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp tà-dâm.
* Trường hợp một người vốn có tính hay nhút nhát, biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội-lỗi, không dám làm mọi ác-nghiệp. Khi người ấy uống rượu, bia hoặc chất say vào, phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say. Chất rượu, bia hoặc chất say kích thích tâm tham, sân, si, người ấy không còn tự chủ, trở nên người hung hăng, bạo dạn, liều lĩnh không còn biết hổ-thẹn tội-lỗi, không còn biết ghê-sợ tội-lỗi, dám tạo 10 ác-nghiệp.
Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi say mê không còn tự chủ, không biết hổ-thẹn tội-lỗi, không biết ghê- sợ tội-lỗi, hung hăng, dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp nào, thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp ấy.
* Nếu như người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp sát-sinh thì người ấy phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất sayđã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp sát-sinh.
Tương tự như vậy:
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp trộm-cắp thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp trộm-cắp.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp tà-dâm thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp tà-dâm.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp nói-dối, thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp nói-dối.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp nói lời chia rẽ thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp nói lời chia rẽ.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp nói lời thô-tục (chửi rủa, mắng nhiếc) thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp nói lời thô-tục.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tạo ác-nghiệp nói lời vô ích, thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấyđã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp nói lời vô ích.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tâm nghĩ tham lam của cải của người khác thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp tham lam của cải của người khác.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh tâm nghĩ thù oán người khác thì phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp thù oán người khác.
* Nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, rồi hung hăng dám liều lĩnh phát sinh tà-kiến thấy sai chấp lầm thì người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp tà-kiến thấy sai chấp lầm.
Vì vậy, phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là nhân tạo 10 ác-nghiệp. Cho nên, phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say tạo ác-nghiệp, thuộc về ác-nghiệp bất-định, nên không chế định ra ác-nghiệp riêng biệt.
Thật vậy, Ngài Trưởng-lão Ānanda (lớp người hậu sinh) biên soạn bộ Mūlaṭīkā giải rằng:
“Tassa sabhāgattena micchācāre, upakāra-kattena dasasu pi kammapathesu anuppaveso hoti.”
Phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này được ghép chung vào ác-nghiệp tà-dâm, bởi vì điều-giới này có đối tượng tương tự như điều-giới tà-dâm. Và phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say đã tạo ác-nghiệp, ác-nghiệp này cũng được ghép chung vào trong 10 ác-nghiệp, bởi vì điều-giới uống rượu, bia và các chất say này là nhân tạo 10 ác-nghiệp.
Tính Chất Nghiêm Trọng Của Người Phạm
Điều-Giới Uống Rượu, Bia Và Các Chất Say
Người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say, có thể hung hăng dám liều lĩnh tạo mọi ác-nghiệp nghiêm trọng:
Nếu người nào uống rượu, bia lên cơn say thì người ấy không còn tự chủ, trở nên người hung hăng, tàn bạo, không còn biết hổ-thẹn tội-lỗi, không còn biết ghê-sợ tội-lỗi, dám liều lĩnh tạo mọi ác-nghiệp nghiêm trọng mà lúc tỉnh không dám làm.
Khi người nào thường dùng các chất say như thuốc-phiện, ma-túy, cần-sa, v.v… trở thành bệnh nghiện nặng, đến khi người ấy lên cơn thèm khát các chất say ấy mà không có sẵn, khiến cho người ấy lên cơn điên loạn, hung hăng dám liều lĩnh tạo mọi ác-nghiệp nghiêm trọng mà lúc tỉnh không dám làm.
Như vậy, phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là nguyên nhân dẫn đến tạo mọi ác-nghiệp nghiêm trọng, có nguy hại trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai.
Trong Chú-giải Suttanipātaṭṭhakathā, giải về tội-ác của sự uống rượu, bia và các chất say:
“Yasmā pana majjapāyī aṭṭhaṃ na jānāti, dhammaṃ na jānāti, mātupi antarāyaṃ karoti, pitupi antarāyaṃ karoti, Buddhapaccekabuddha-tathāgatasāvakānampi antarāyaṃ karoti,diṭṭheva dhamme ca garahaṃ, samparāye duggatiṃ, aparāpariyāye ummādañca pāpuṇāti.”([14])
Người thường uống rượu, bia và các chất say,
không biết quả, không biết nhân, gây ra sự tai-hại sinh-mạng của mẹ của cha, gây ra sự tai-hại đến Đức-Phật, Đức-Phật Độc-Giác, các hàng thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật.
Trong kiếp hiện-tại, người uống rượu, bia và các chất say thường bị chư thiện-trí chê trách.
Người uống rượu, bia và các chất say sau khi chết, ác-nghiệp ấy cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới: địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh.
Đến khi mãn quả của ác-nghiệp ấy trong cõi ác-giới, nếu có dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người thì người ấy sẽ là người mất trí, người điên cuồng.
Và Ngài Đại-Trưởng-lão Mahābuddhaghosa dạy về tội-ác của sự uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện pháp, dám liều lĩnh tạo mọi ác-nghiệp, có hậu quả rất nghiêm trọng như sau:
“Apicettha surāmerayamajjappamādaṭṭhānameva mahāsāvajjaṃ na tathā pāṇātipātādayo. Kasmā manussabhūtassapi ummattakabhavasaṃvattanena ariyadhammantarāya karaṇato.”
Sự thật, trong ngũ-giới ấy, phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện-pháp, tạo ác-nghiệp trọng tội hơn 4 điều-giới còn lại là phạm điều-giới sát-sinh, phạm điều-giới trộm-cắp, phạm điều-giới tà-dâm, phạm điều-giới nói-dối, bởi vì 4 điều-giới này gây hậu quả ít nghiêm trọng hơn phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say.
Phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say này còn là nhân làm cho người ấy mắc phải chứng bệnh điên, mất trí, làm tai hại cho sự chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Thánh-đạo, Thánh-quả.
Thật vậy, trong ngũ-giới, dù người phạm điều-giới sát-sinh như giết cha, giết mẹ, giết bậc Thánh A-ra-hán, … đã tạo ác-nghiệp trọng-tội (akusalagarukakamma) gọi là ānantariyakamma: ác-nghiệp vô-gián trọng-tội.
Người ấy sau khi chết, chắc chắn ác-nghiệp vô-gián trọng-tội ấy cho quả tái-sinh kiếp kế-tiếp trong cõi đại-địa-ngục Avīci, chịu quả khổ trong suốt thời gian lâu dài nhiều đại-kiếp trái đất trong cõi đại-địa-ngục, cho đến khi mãn quả ác-nghiệp ấy, mới thoát ra khỏi cõi địa-ngục.
Nếu có đại-thiện-nghiệp cho quả tái-sinh kiếp sau làm người, thì người ấy có thể là hạng người tam-nhân có trí-tuệ sáng suốt, có khả năng thực-hành pháp-hành thiền-định, thực-hànhpháp-hành thiền-tuệ dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả, Niết-bàn được.
Như trường hợp Đức-vua Ajātasattu giết Đức Phụ-vương là Đức-vua Bimbisāra (bậc Thánh Nhập-lưu).
Về sau, Đức-vua Ajātasattu biết ăn năn hối lỗi, ngự đến hầu đảnh lễ Đức-Phật xin sám hối tội-lỗi. Đức-Phật thuyết-pháp tế độ, Đức-vua có đức tin trong sạch nơi Tam-bảo, xin thọ phép quy-y Tam-bảo, hết lòng hộ độ Tam-bảo.
Sau khi Đức-Phật tịch diệt Niết-bàn, Đức-vua Ajātasattu là người hộ độ 500 chư Trưởng-lão trong kỳ kết tập Tam-tạng Pāḷi và Chú-giải Pāḷi lần thứ nhất, thời gian sau khi Đức-Phật tịch diệt Niết-bàn khoảng 3 tháng 4 ngày, do Ngài Đại-Trưởng-lão Mahākassapa chủ trì gồm có 500 chư Trưởng-lão đều là bậc Thánh A-ra-hán, tại động Sattapaṇṇi gần kinh thành Rājagaha đất nước Māgadha, suốt 7 tháng mới hoàn thành xong trọn bộ Tam-tạng Pāḷi và Chú-giải Pāḷi.
Đức-vua Ajātasattu sau khi băng hà, ác-nghiệp “giết Phụ-vương” là ác-nghiệp vô-gián trọng-tội cho quả, thay vì phải tái-sinh trong cõi đại-địa-ngục Avīci, thì chỉ bị tái-sinh kiếp kế-tiếp trong địa-ngục Lohakumbhī chịu khổ suốt thời gian 60.000 (sáu mươi ngàn) năm thôi.
Sau khi mãn quả ác-nghiệp ấy, sẽ được thoát ra khỏi địa-ngục, do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp cho quả tái-sinh làm hạng người tam-nhân trong thời kỳ không có Đức-Phật Chánh-Đẳng-Giác và giáo-pháp của Đức-Phật.
Hậu-kiếp của Đức-vua Ajātasattu sẽ trở thành Đức-Phật Độc-Giác có danh hiệu Đức-Phật Độc-Giác Vijitāvi.([15]) (Đó là lời thọ ký của Đức-Phật Gotama).
* Trong thời kỳ Đức-Phật Gotama, có Ngài Đại-Trưởng-lão Mahāmoggallāna là bậc Thánh Tối-thượng thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật.
Tiền-kiếp xa xưa của Ngài Đại-Trưởng-lão là một người con chí hiếu đối với mẹ cha già đui mù.
Về sau, người con vâng lời mẹ cha, chịu lấy vợ. Người vợ không muốn sống chung với mẹ cha chồng, vì chiều theo ý vợ, nên người con bày mưu đánh xe chở mẹ cha già đui mù đi thăm bà con, đến khu rừng, người con xuống xe, giả làm tên cướp đến đánh đập cha mẹ chết, bỏ xác trong rừng, đã tạo ác-nghiệp vô-gián trọng-tội giết mẹ cha.
Tiền-kiếp của Ngài Đại-Trưởng-lão sau khi chết, do ác-nghiệp vô-gián trọng-tội giết mẹ cha ấy cho quả tái-sinh trong cõi đại-địa-ngục Avīci, trong suốt thời gian lâu dài cho đến khi mãn quả ác-nghiệp ấy, mới thoát ra khỏi địa-ngục.
* Trong thời kỳ Đức-Phật Gotama xuất hiện trên thế gian, hậu kiếp của người con giết mẹ cha, sinh vào trong dòng Bà-la-môn có tên Kolita, xuất gia trở thành tỳ-khưu nơi Đức-Phật, có tên là tỳ-khưu Mahāmoggallāna trở thành bậc Thánh A-ra-hán, Tối-thượng thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật Gotama, có phép thần-thông xuất sắc nhất trong hàng thanh-văn đệ-tử của Đức-Phật Gotama.
Những dẫn chứng trên để chứng tỏ rằng:
Mặc dù ác-nghiệp vô-gián trọng-tội như ác-nghiệp giết cha, giết mẹ, … thuộc về ác-nghiệp vô-gián trọng-tội chắc chắn phải tái-sinh trong cõi đại-địa-ngục Avīci, chịu quả khổ suốt thời gian lâu dài cho đến khi mãn quả ác-nghiệp ấy, mới thoát khỏi địa-ngục.
Thế mà, sau khi thoát khỏi địa-ngục, do nhờ dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm hạng người tam-nhân có khả năng thực-hành pháp-hành thiền-định, thực-hành pháp-hành thiền-tuệ dẫn đến chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc 4 Thánh-đạo, 4 Thánh-quả, Niết-bàn, trở thành bậc Thánh A-ra-hán.
Còn như người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say sau khi chết, nếu ác-nghiệp này có cơ-hội cho quả tái-sinh trong cõi ác-giới: địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh, chịu quả khổ của ác-nghiệp ấy suốt thời gian lâu cho đến khi mãn quả ác-nghiệp ấy mớimong thoát khỏi cõi ác-giới ấy.
Sau khi thoát khỏi cõi ác-giới rồi, nếu có dục-giới đại-thiện-nghiệp khác cho quả tái-sinh kiếp sau làm người, thì người ấy sẽ là người mắc bệnh điên cuồng, mất trí, không có khả năng thực-hành pháp-hành thiền-định, pháp-hành thiền-tuệ, không có khả năng chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Thánh-đạo, Thánh-quả, Niết-bàn.
Người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện-pháp, dám liều lĩnh tạo mọi ác-nghiệp, sẽ đem lại những hậu quả tai-hại nghiêm trọng trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai.
Những bậc thiện-trí tiền bối từ ngàn xưa đã chế định ngũ-giới là thường-giới (niccasīla)của mọi người trong đời, không ngoại trừ một ai cả, bất luận là người thọ-trì ngũ-giới hoặc không thọ-trì ngũ-giới, hễ người nào giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn thì người ấy đã tạo đại-thiện-nghiệp giữ-giới, đem lại sự lợi ích, sự tiến hoá, sự an-lạc trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai.
Nếu người nào phạm điều-giới nào trong ngũ-giới thì người ấy đã tạo ác-nghiệp phạm-giới, đem lại sự bất lợi, sự thoái hoá, sự khổ đau trong kiếp hiện-tại và vô số kiếp vị-lai.
* Đức-Phật Gotama cũng thừa nhận ngũ-giới là thường-giới của mọi người trong đời, nên Đức-Phật đã đem ngũ-giới vào trong lời giáo huấn của Đức-Phật, truyền dạy các người tại gia cư-sĩ là người cận-sự-nam, cận-sự-nữ cần phải có bổn phận giữ gìn ngũ-giới của mình cho được trong sạch và trọn vẹn, không nên để cho giới bị đứt, giới bị thủng, giới bị đốm, giới bị đứt lan.
Sự Tai Hại Của Sự Uống Rượu, Bia
Và Các Chất Say
Trong ngũ-giới có 5 điều-giới từ điều-giới thứ nhất đến điều-giới thứ tư, người nào lỡ phạm điều-giới thứ nhất tạo ác-nghiệp, thậm chí tạo ác-nghiệp vô-gián trọng-tội giết mẹ cha.
Người ấy sau khi chết, chắc chắn ác-nghiệp vô-gián trọng-tội ấy cho quả tái-sinh kiếp kế-tiếp trong cõi đại-địa-ngục Avīci, chịu quả khổ lâu dài trong cõi đại-địa-ngục ấy, cho đến khi mãn quả của ác-nghiệp ấy, được thoát ra khỏi cõi ác-giới, nếu có đại-thiện-nghiệp cho quả tái-sinh kiếp sau làm người, thì người ấy vẫn có khả năng tạo mọi thiện-nghiệp từ 8 dục-giới đại-thiện-nghiệp, 5 sắc-giới thiện-nghiệp, 4 vô-sắc-giới thiện-nghiệp cho đến 4 siêu-tam-giới thiện-nghiệp trong 4 Thánh-đạo-tâm liền cho quả là 4 Thánh-quả-tâm, trở thành bậc Thánh A-ra-hán sẽ tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân- hồi trong tam-giới.
* Còn điều-giới thứ năm là điều-giới tránh xa sự uống rượu, bia và các chất say … Nếu người nào đã phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi (thất niệm) trong mọi thiện-pháp này rồi, đã tạo ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say thì có hậu quả vô cùng nghiêm trọng, không chỉ trong kiếp hiện-tại trở thành người nghiện rượu, bia, nghiện thuốc-phiện, nghiện ma-túy, nghiện cần-sa, nghiện thuốc lá, v.v… mắc nhiều chứng bệnh nan y, mà còn kiếp vị-lai lại càng tồi tệ hơn nữa.
Người phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say ấy, đã tạo ác-nghiệp uống rượu, bia và các chất say ấy sau khi chết, ác-nghiệp ấy cho quả tái-sinh kiếp sau trong cõi ác-giới (địa-ngục, a-su-ra, ngạ-quỷ, súc-sinh), chịu quả khổ trong cõi ác-giới cho đến khi mãn quả của ác-nghiệp ấy, mới thoát ra khỏi cõi ác-giới.
Nếu có đại-thiện-nghiệp nào cho quả tái-sinh kiếp sau làm người thì người ấy là người mắc phải chứng bệnh điên, mất trí, làm tai hại cho sự chứng ngộ chân-lý tứ Thánh-đế, chứng đắc Thánh-đạo, Thánh-quả, Niết-bàn.
Cho nên, rượu, bia và các chất say có sự tai hại vô cùng nghiêm trọng như vậy, thế mà có một số người sử dụng rượu, bia và các chất say như là thức uống xã giao trong đời.
Khi hai người bạn cũ gặp lại nhau, dẫn nhau vào quán để uống rượu, bia, trong các buổi tiệc mừng không thể thiếu món rượu, bia để đãi khách quý, v.v…
Một số người lạm dụng uống rượu, bia và sử dụng các chất say hằng ngày, nên trở thành người nghiện rượu, bia, nghiện thuốc-phiện, nghiện ma-túy, nghiện cần-sa, nghiện thuốc lá, v.v… thường xảy ra tai nạn, mắc nhiều chứng bệnh nan y, tự làm khổ mình và làm khổ những người thân trong gia đình, bà con thân quyến.
Vì vậy, nếu người nào phạm điều-giới uống rượu, bia và các chất say thì người ấy ắt có hậu quả tai hại vô cùng nghiêm trọng, ngay trong kiếp hiện-tại tự làm khổ mình và những kiếp vị-lai sẽ trở thành người điên cuồng, mất trí, si mê thật là cuộc đời thê thảm biết dường nào!
Cho nên, người thiện-trí tự biết thương yêu mình, biết thương yêu mọi người, mọi chúng-sinh khác như thương yêu chính mình, biết hổ-thẹn tội-lỗi, biết ghê-sợ tội-lỗi, biết tự trọng, nên biết giữ gìn ngũ-giới được trong sạch và trọn vẹn, nhất là điều-giới tránh xa uống rượu, bia và các chất say là nhân sinh sự dể duôi trong mọi thiện-pháp, đó là người thiện-trí biết giữ gìn nhân-phẩm quý báu vốn có trong con người của mình từ khi đầu thai làm người, và người thiện-trí còn khuyên bảo người khác cũng biết giữ gìn ngũ-giới cho được trong sạch và trọn vẹn nữa.
Tội-Ác Từ Say Rượu
Đức-Phật đang ngự tại ngôi chùa Jetavana gần kinh-thành Sāvatthi, khi ấy, Đức-Phật thuyết về tích tiền-kiếp của Đức-Phật là Đức-Bồ-tát Dhammadhaja([16]) có một đoạn giảng giải về tội-ác phát sinh từ say rượu, được tóm lược như sau:
Đức-Bồ-tát Dhammadhaja là quan cận thần của Đức-vua Yasapāni, có một người bạn thân tên Chattapānī.
Ông Chattapāni là người thợ cắt tóc, sửa râu của Đức-vua Yasapāni. Ông Chattapāni có bản tính tự nhiên do lời chân thật phát nguyện không bao giờ uống rượu trong suốt mỗi kiếp cho đến khi trở thành bậc Thánh A-ra-hán, bởi vì, ông nhận thức thấy rõ tội-ác từ uống rượu, say rượu…
Một hôm, người thợ cắt tóc Chattapāni tâu lên Đức-vua Yasapāni rằng:
– Muôn tâu Đại-vương, trong tiền-kiếp kẻ hạ thần đã từng ăn thịt con của mình bởi vì say rượu. Sau khi tỉnh say rượu, kẻ hạ thần vô cùng sầu não, khổ tâm cùng cực, vì thương nhớ đến đứa con yêu quý nhất. Rồi từ kiếp đó về sau, hạ thần đã phát nguyện trong suốt mỗi kiếp không bao giờ uống rượu nữa.
Người thợ cắt tóc Chattapāni thuật lại câu chuyện xảy ra rằng:
– Muôn tâu Đại-vương, tiền-kiếp của hạ thần cũng làm vua trị vì xứ Bārāṇasī, khi hạ thần là Đức-vua, hằng ngày không thể thiếu món rượu, và trong mỗi bữa ăn không thể thiếu món thịt.
Trong kinh-thành Bārāṇasī thời ấy, vào ngày giới hằng tháng, người ta không sát-sinh, cho nên người đầu bếp phải mua thêm thịt vào trước ngày giới, để dành phần cho ngày hôm sau. Do sơ suất, ông cất giữ món thịt ấy không cẩn thận, nên bị con chó ăn mất hết.
Sáng hôm ấy, nhằm vào ngày giới, người đầu bếp đi tìm mua thịt khắp mọi nơi, mà không có món thịt nào cả.
Ông đã cố gắng làm những món ăn thơm tho ngon lành xong, mà chưa dám đem dâng lên Đức-vua đang ở trên lâu đài. Ông vào tâu với bà chánh-cung hoàng-hậu rằng:
– Tâu Chánh-cung Hoàng-hậu, hôm nay, kẻ hạ thần đi tìm mua thịt khắp mọi nơi mà không có món thịt nào.
Bữa ăn hôm nay không có món thịt, nên kẻ hạ thần chưa dám dâng lên Đức-vua. Bây giờ, kẻ hạ thần phải làm thế nào? Tâu lệnh bà.
– Này ngươi! Hoàng-tử của ta được Đức-vua thương yêu quý mến nhất, khi Đức-vua đang thương yêu, âu yếm ôm hoàng-tử vào lòng, chắc Đức-vua không còn quan tâm đến bữa ăn có món thịt hay không.
Bà Chánh-cung Hoàng-hậu trang điểm cho hoàng-tử thật đáng yêu, rồi bồng hoàng-tử đặt ngồi trên vế của Đức-vua. Đức-vua say mê vui đùa với hoàng-tử. Khi ấy, người đầu bếp đem vật thực vào dâng lên Đức-vua. Khi đang say rượu, Đức-vua nhìn trong mâm thức ăn không thấy món thịt, bèn phán rằng:
Tại sao hôm nay không có món thịt?
Người đầu bếp hoảng sợ tâu rằng:
– Muôn tâu Bệ-hạ, hôm nay là ngày giới, nên kẻ hạ thần đi tìm khắp mọi nơi, mà cũng không mua được món thịt nào cả.
Đức-vua đang trong lúc say ngất ngưởng phán rằng:
Tìm thịt làm món ăn cho Trẫm, khó đến như vậy sao?
Đức-vua bèn nắm đầu hoàng-tử vặn cổ chết tươi, rồi ném xuống trước mặt người đầu bếp, mà phán tiếp rằng:
Ngươi hãy mau đem đi làm món ăn cho Trẫm!
Người đầu bếp tuân theo lệnh của Đức-vua, làm món ăn bằng thịt của hoàng-tử, rồi đem lên dâng Đức-vua dùng trong bữa ăn tối hôm ấy.
Chánh-cung Hoàng-hậu và tất cả những người hầu chẳng có một ai dám khóc than, phản đối gì cả, bởi vì họ rất sợ Đức-vua.
Đức-vua dùng bữa ăn tối xong, nằm ngủ cho đến sáng ngày hôm sau mới thức dậy. Đã tỉnh cơn say, Đức-vua truyền lệnh rằng:
Hãy bồng hoàng-tử yêu quý của ta đến đây!
Bà Chánh-cung Hoàng-hậu đến chầu, cúi lạy dưới chân Đức-vua mà than khóc.
Đức-vua bèn truyền hỏi rằng:
– Này ái-khanh! Ái-khanh khóc vì chuyện gì?
Tại sao ái-khanh không bồng hoàng-tử yêu quý của Trẫm đến đây?
Chánh-cung Hoàng-hậu tâu rằng:
– Muôn tâu Hoàng-thượng, chiều hôm qua Hoàng-thượng đã vặn cổ hoàng-tử chết tươi, rồi trao cho người đầu bếp bảo làm món ăn dâng lên Hoàng-thượng. Hoàng-thượng đã dùng bữa ăn với món thịt của hoàng-tử từ tối hôm qua rồi.
Lắng nghe Chánh-cung Hoàng-hậu tâu như vậy, Đức-vua vô cùng hối hận, khổ tâm sầu não, vì hương tiếc hoàng-tử yêu quý.
Khi đã nhận thức rõ tội-ác khủng khiếp phát sinh từ uống rượu, say rượu, Đức-vua bèn chắp chặt đôi tay đưa lên trán, rồi phát nguyện rằng:
“Kể từ kiếp này về sau, và những kiếp sau kế- tiếp cho đến kiếp chót trở thành bậc Thánh A-ra-hán, Trẫm nguyện sẽ không bao giờ uống rượu nữa, để không còn thấy cảnh tự làm khổ mình và làm khổ những người thân yêu của trẫm nữa.”
Thật vậy, kể từ đó cho đến trọn kiếp và trải qua vô số kiếp tử sinh luân-hồi, kiếp nào hạ thần cũng không bao giờ uống một chút rượu nào cả.
(Trích đoạn tiền-kiếp Đức-Bồ-tát Dhammadhaja)
[1] Nếu có nhiều người thì thay chữ “ahaṃ” bằng chữ “mayaṃ”.
[2] Nếu có nhiều người thì thay chữ “yācāmi” bằng chữ “yācāma”.
[3] Nếu có nhiều người thì thay chữ “me” bằng chữ “no”.
1 NTL: Ngài Trưởng-Lão. CSN: Cận-sự-nam, cận-sự-nữ.
[4] Nếu có 2 người trở lên thì dùng chữ sampādetha.
[5] Khu. Vimānavatthu, tích Maṇḍūkadevaputta vimānavatthu.
[6] Saṃyuttanikāya, Saḷāyatanavagga, kinh Channasutta. (Ngài Trưởng-lão Channa trùng tên với tỳ-khưu Channa, vốn là vị quan đánh ngựa đưa Đức-Bồ-tát Siddhattha đi xuất gia).
[7] M.Mūlapaṃṇāsa, kinh Vatthasutta.
[8] Đức-vua trời Sakka đã là bậc Thánh Nhập-lưu trong thời-kỳ Đức-Phật đang còn hiện hữu trên thế gian.
[9] Bộ Dhammapadaṭṭhakathā, chuyện Mallikādevīvatthu.
[10] Bộ Jātaka tích Pañcāvudhajātaka.
[11] Bộ Jātaka tích Saṅsumārajātaka.
[12] Bộ Aṅguttaranikāya. Aṭṭhakanipātapāḷi, Duccarittavipākasutta.
[13] Bộ Aṅguttaranikāya, Tikanipāta, Atittasutta.
[14] Khu. Suttanpātaṭṭhakathā. Maṅgalasuttavaṇṇanā.
[15] Dī, Sīlakkhandhavaggaṭṭhakathā, Sāmaññaphalasuttavaṇṇanā.
[16] Bộ Jātaka, phần Dukanipāta, tích Dhammadhajajātaka.
