3.3Aparāpariyavedanīyakamma:

       Kiếp-Kiếp Quả-Nghiệp

 

Aparāpariyavedanīyakamma: Kiếp-kiếp quả-nghiệp là nghiệp cho quả kiếp sau tiếp tục kể từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi tịch diệt Niết-bàn.

 

Thế nào gọi là kiếp-kiếp quả-nghiệp là nghiệp cho quả kiếp sau tiếp tục kể từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi tịch diệt Niết-bàn?

 

Aparāpariyāyavedanīyaṃ phalaṃ etassāti: Aparā-pariyāyavedanīyaṃ.

 

Nghiệp nào nếu có cơ-hội thì nghiệp ấy cho quả kiếp sau từ kiếp này sang kiếp khác, kể từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi tịch diệt Niết-bàn.

 

Nghiệp ấy gọi là kiếp-kiếp quả-nghiệp là nghiệp cho quả kiếp sau tiếp tục, kể từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh Arahán trước khi tịch diệt Niết-bàn. Đó là tác-ý tâm-sở đồng sinh với 12 bất-thiện-tâm (ác-tâm) hoặc 8 dục-giới đại-thiện-tâm làm phận-sự dục-giới tác-hành-tâm (kāmajavanakicca) từ sát-na tác-hành-tâm thứ 2 cho đến sát-na tác-hành-tâm thứ 6 gồm có 5

sát-na-tâm trong mỗi lộ-trình-tâm.

 

Dục-giới tác-hành-tâm (kāmajavanacitta) có 7 sát-na-tâm trong mỗi dục-giới lộ-trình-tâm, có 3 loại nghiệp cho quả theo thời gian nhất định như sau:

 

1- Tác-hành-tâm thứ nhất có diṭṭhadhammavedanīya-

kamma: hiện-kiếp quả-nghiệp là nghiệp chỉ cho quả trong kiếp-hiện-tại (kiếp thứ nhất) mà thôi.

 

2- Tác-hành-tâm thứ 7 có upapajjavedanīyakamma: hậu-kiếp quả-nghiệp là nghiệp chỉ cho quả tái-sinh kiếp-kế-tiếp (kiếp thứ nhì) sau kiếp-hiện-tại chấm dứt mà thôi.

 

3- Tác-hành-tâm từ thứ 2 cho đến tác-hành-tâm thứ 5 gồm có 5 sát-na-tâm có aparāpariyavedanīyakamma: kiếp-kiếp quả-nghiệp là nghiệp cho quả kiếp sau tiếp tục kể từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi tịch diệt Niết-bàn.

 

 

 

 

 

 

Aparāpariyavedanīyakamma: Kiếp-kiếp quả-nghiệp đó là 12 ác-nghiệp và 8 dục-giới đại-thiện-nghiệp.

 

Mỗi chúng sinh nói chung, mỗi người nói riêng trong vòng tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài như sau:

 

* Nếu ác-nghiệp thuộc về loại aparāpariyavedanīya-kamma: kiếp-kiếp quả-nghiệp có cơ-hội cho quả thì cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) và cho quả trong thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavattikāla), kiếp-hiện-tại như vậy, từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi tịch diệt Niết-bàn.

* Nếu dục-giới đại-thiện-nghiệp thuộc về loại aparā-pariyavedanīyakamma: kiếp-kiếp quả-nghiệp có cơ-hội cho quả thì cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) và cho quả trong thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavattikāla), kiếp-hiện-tại như vậy, từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi

tịch diệt Niết-bàn.

 

Như vậy, trong vòng tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài, mỗi chúng sinh từ vô thuỷ trải qua vô số kiếp đã lưu-trữ ở trong tâm tất cả mọi ác-nghiệp, mọi dục-giới đại-thiện-nghiệp thuộc loại aparāpariyavedanīya-kamma: kiếp-kiếp quả-nghiệp, nếu nghiệp nào có cơ-hội cho quả thì nghiệp ấy cho quả trong thời-kỳ tái-sinh kiếp sau (paṭisandhikāla) và cho quả trong thời-kỳ sau khi đã tái-sinh (pavattikāla), kiếp-hiện-tại ấy như vậy, kể từ kiếp thứ 3 cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi tịch diệt Niết-bàn.

 

Cho nên, nếu mỗi chúng sinh còn tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài thì aparāpariyavedanīyavedanīya- kamma: kiếp-kiếp quả-nghiệp không trở thành vô-hiệu-quả-nghiệp (ahosikamma) được.

 

Tuy nhiên, khi nào bậc Thánh-A-ra-hán tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong tam-giới, thì khi ấy không chỉ có tất cả mọi ác-nghiệp và mọi dục-giới đại-thiện-nghiệp thuộc về loại aparāpariya- vedanīyakamma: kiếp-kiếp quả-nghiệp mới thật sự trở thành vô-hiệu-quả-nghiệp (ahosikamma), mà còn tất cả mọi ác-nghiệp, mọi thiện-nghiệp đã lưu-trữ ở trong tâm từ vô thuỷ cho đến kiếp-hiện-tại cũng đều trở thành vô-hiệu-quả-nghiệp (ahosikamma) tuyệt nhiên không còn có cơ hội cho quả của nghiệp được nữa.

 

Thật ra, đối với bậc Thánh-A-ra-hán khi hành động bằng thân, nói năng bằng khẩu, suy nghĩ bằng ý không còn gọi là nghiệp nữa, bởi vì tác-ý tâm-sở đồng sinh với duy-tác-tâm (kiriyacitta) làm phận-sự tác-hành-tâm trong

mọi lộ-trình-tâm, không tạo đại-thiện-nghiệp nào cả.

 

Như vậy, bậc Thánh-A-ra-hán không còn tạo nghiệp

mới nào cả. Song tất cả mọi nghiệp cũ gồm có mọi ác-nghiệp, mọi đại-thiện-nghiệp đã tích lũy từ vô thủy trải qua vô số kiếp trong quá khứ cho đến trước khi trở thành bậc Thánh-A-ra-hán, tất cả mọi nghiệp ấy, nếu nghiệp nào có cơ hội thì nghiệp ấy cho quả của nghiệp,trước khi bậc Thánh-A-ra-hán tịch diệt Niết-bàn.

 

* Bậc Thánh-A-ra-hán sau khi tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong tam-giới, tất cả mọi ác-nghiệp, mọi thiện-nghiệp mới thật sự đều trở thành vô-hiệu-quả-nghiệp (ahosikamma), tuyệt nhiên không còn có cơ-hội cho quả của nghiệp được nữa.

 

3 Loại Nghiệp Được Thành Tựu Và Vô-Hiệu-Quả-Nghiệp

 

Trong cõi dục-giới, nếu mỗi lộ-trình-tâm có đầy đủ 7 sát-na dục-giới tác-hành-tâm (kāmajavanacitta) sinh rồi diệt liên tục qua mỗi lộ-trình-tâm, thì 3 loại nghiệp được thành tựu cùng trong một lộ-trình-tâm ấy là:

 

1- Diṭṭhadhammavedanīyakamma: Hiện-kiếp quả-nghiệp là nghiệp được thành-tựu trong sát-na dục-giới tác-hành-tâm thứ nhất, cho quả ngay trong kiếp-hiện-tại (kiếp thứ nhất).

 

Nếu trong kiếp-hiện-tại không có cơ-hội cho quả của nghiệp thì nghiệp ấy trở thành vô-hiệu-quả-nghiệp (ahosikamma) không còn hiệu lực cho quả của nghiệp được nữa.

 

2- Upapajjavedanīyakamma: Hậu-kiếp quả-nghiệp là nghiệp được thành-tựu trong sát-na dục-giới tác-hành-tâm thứ 7 cuối cùng, cho quả tái-sinh kiếp-kế-tiếp (kiếp thứ nhì).

 

Nếu nghiệp này không có cơ-hội cho quả tái-sinh kiếp-kế-tiếp (kiếp thứ nhì) thì nghiệp ấy trở thành vô-hiệu-

quả-nghiệp (ahosikamma) không còn hiệu lực cho quả của nghiệp được nữa.

 

3-Aparāpariyavedanīyakamma: Kiếp-kiếp quả-nghiệp là nghiệp được thành-tựu trong sát-na dục-giới tác-hành-tâm thứ 2 đến sát-na dục-giới tác-hành-tâm thứ 6, cho quả kiếp sau tiếp tục kể từ kiếp thứ ba từ kiếp này đến kiếp kia, cho đến kiếp chót của bậc Thánh-A-ra-hán, trước khi tịch diệt Niết-bàn.

 

Bậc Thánh-A-ra-hán sau khi đã tịch diệt Niết-bàn, giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong tam-giới thì tất cả mọi ác-nghiệp, mọi thiện-nghiệp đã lưu-trữ ở trong tâm từ vô thuỷ trải qua vô số kiếp, cho đến kiếp-hiện-tại trước khi trở thành bậc Thánh-A-ra-hán, đều trở thành vô-hiệu-quả-nghiệp (ahosikamma).

Dục-giới thiện-nghiệp cho quả tái sinh kiếp-kế-tiếp
Dục-Giới Lộ-Trình-Tâm: Ngũ-môn lộ-trình-tâm

Nền Tảng Phật Giáo

Phước thiện pháp thí thanh cao này của mỗi người chúng con, xin làm duyên lành dẫn dắt mỗi người chúng con đến chứng đắc Arahán Thánh Đạo - Arahán Thánh Quả và Niết Bàn, diệt đoạn tuyệt mọi phiền não trầm luân, giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài.

Nền Tảng Phật Giáo has 640 posts and counting. See all posts by Nền Tảng Phật Giáo

Nền Tảng Phật Giáo

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *